Kazachstan przechodzi z cyrylicy na alfabet łaciński

Nursułtan Nazarbajew, prezydent Kazachstanu, podpisał dekret nakazujący do 2025 roku przejście z cyrylicy na alfabet łaciński.

Prezydent Kazachstanu Nursułtan Nazarbajew podpisał dekret mający na celu przejście z cyrylicy na alfabet łaciński, w zapisie języka kazachskiego. Dokument zamieszczono na oficjalnej stronie Nazarbajewa w miniony piątek. Według niego, specjalna komisja narodowa ma wprowadzić stopniowe przejście na alfabet łaciński. Do 2025 roku, cyrylica ma wyjść z użycia.

Nazarbajew rządzący Kazachstanem od upadku ZSRR już od lat mówił o potrzebie zmiany sposobu zapisu języka kazachskiego. Cyrylica jest używana od blisko 80 lat. Władze Związku Sowieckiego najpierw, w 1929 roku nakazały zastąpienie tradycyjnych alfabetów, opartych na alfabecie arabskim, zapisem wykorzystującym alfabet łaciński. Później, w 1940 roku, zastąpiono go cyrylicą.

Głównym problemem w przygotowywaniu zmiany było to, że obecnie używana cyrylica w wersji kazachskiej ma 42 litery, z czego 9 stworzono specjalnie dla języka kazachskiego. To o 11 liter więcej niż alfabet łaciński, nawet po uwzględnieniu ośmiu specjalnych liter z apostrofami dla zapisu kazachskiego.

W kwietniu br. informowaliśmy, że Nazarbajew nakazał rządowi rozpoczęcie przygotowań do rezygnacji z dotychczas używanego alfabetu i przygotowanie nowego do końca 2017 roku.

– Do końca 2017 roku, po konsultacjach z naukowcami i przedstawicielami społeczeństwa opracujemy standardy nowego kazachskiego alfabetu opartego na tym łacińskim – oświadczył wówczas kazachski prezydent. Drugim językiem urzędowym ma dalej pozostać język rosyjski. Stąd w założeniu reformy, od 2025 roku Kazachowie mają być zarówno posługiwać się dwoma językami, jak również dwoma alfabetami.

Działania te są odbierane jako mające podkreślić pozycję kazachskiej kultury, a zarazem zdystansować kraj od Rosji. Zdaniem kręgów nacjonalistycznych w Moskwie, zmiana alfabetu to „wpływ ideologii panturkizmu, lansowanej przez Ankarę”.

Azerbejdżan, Turkmenistan i Uzbekistan, w których podobnie jak w Kazachstanie ludzie posługują się językami z grupy języków tureckich, porzuciły cyrylicę niedługo po rozpadzie ZSRR. Obecnie, wykorzystuje się tam alfabet oparty na łacińskim, przy czym w Uzbekistanie zmian nie udało się do końca wprowadzić.

Rferl.org / Kresy.pl