Apel Związku Szlachty Polskiej do prezydent Litwy

Związek Szlachty Polskiej zaapelował w poniedziałek w liście do prezydent Litwy Dalii Grybauskaite o poszanowanie i szczególną ochronę praw mniejszości polskiej na Litwie oraz o dbałość o ślady polsko-litewskiej przeszłości.

Społeczność polska na Litwie stoi na stanowisku, że wprowadzona ostatnio ustawa o oświacie uderza w szkołę polską na Litwie. W związku z tym 2 września litewscy Polacy zorganizowali strajk. Zawiesili go po niedzielnej wizycie premiera Donalda Tuska w Wilnie.

Jak czytamy w liście Związku do prezydent Litwy przekazanym w poniedziałek PAP, ważną kwestią w stosunkach polsko-litewskich jest sposób podejścia władz litewskich do mniejszości polskiej na Litwie. Jak podkreśla organizacja, w tej kwestii „nie dzieje się niestety najlepiej”.

Związek zauważa, że głośno dyskutowane są ostatnio zmiany w litewskim prawie oświatowym; cały czas nierozwiązana jest też sytuacja związana z pisownią polskich nazwisk na Litwie.

W ocenie Związku, działania władz litewskich wobec mniejszości polskiej są krzywdzące i mają swe źródło w nietrafnej interpretacji wspólnej historii.

„Można odnieść wrażenie, że władze litewskie traktują wspólną polsko-litewską przeszłość oraz jej istniejące do dnia dzisiejszego ślady (m.in. w postaci mniejszości polskiej) jako swoisty balast, którego trzeba się najszybciej pozbyć, ponieważ jest on pozostałością i widocznym znakiem bliżej niesprecyzowanych wrogich działań Polaków, którzy przez wieki próbowali podporządkować sobie Litwę i Litwinów” – czytamy w liście.

Związek podkreśla, że nie zgadza się z taką interpretacją historii. „W naszej ocenie nietrafne jest przedstawianie historii stosunków polsko-litewskich jako okresu polskiej dominacji i prób podporządkowania sobie Litwy” – czytamy w liście.
Według Związku, polskie ślady na Litwie, powinny u Litwinów wywoływać poczucie dumy ze wspólnych dokonań, a nie uczucie irytacji z powodu utrzymywania się znaków rzekomej polskiej dominacji.

Związek zapewnia w liście, że jest gotów wesprzeć każdą inicjatywę prezydent Litwy, jak i inicjatywę władz polskich, które wzmacniałyby stosunki polsko-litewskie i wspierałyby mniejszości w obu krajach, aby „zachowały one swój język, kulturę i tradycję” i aby były „żywym świadkiem bogatej i złożonej wspólnej tradycji”.

„Propagujmy i pielęgnujmy nasz wspólny polsko-litewski dorobek i ślady naszej wspólnej przeszłości, bo jest to rzecz z której tak Polacy, jak i Litwini mogą i powinni być dumni” – wezwano w liście.

Związek Szlachty Polskiej jest organizacją społeczno-kulturalną zrzeszającą potomków szlachty dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów; powstał w 1995 roku w Gdańsku. Zrzesza około 500 osób reprezentujących prawie 300 rodów szlacheckich.

Radio Znad Wilii/PAP/Kresy.pl