Fara Witoldowa


Kościół farny p.w. Przemienienia Pańskiego (ul. 1 Maja 17), barokowy, zbudowany w l. 1719‑23 w miejscu dawniejszego kościoła z k. XIV w., fundowanego przez wielkiego księcia Witolda.

Do nowej świątyni włączono też dwie starsze kaplice dawnego kościoła ‑ kaplicę p.w. Bożego Ciała i kaplicę p.w. Aniołów Stróżów. W XVIII w. świątynia była miejscem odbywania lokalnych sejmików. W lutym 1799 r. W kościele został ochrzczony Adam Mickiewicz. W 1857 r. świątynia, ze względu na stan bliski ruinie, została zamknięta. Odbudowę rozpoczęto dopiero w 1906 r., a zakończono po 1 wojnie światowej. Od tego czasu kościół jest nieprzerwanie czynny. Świątynia jest budowlą jednonawową z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Fasadę zdobią dwie niskie czworoboczne wieże i przewyższający je trójkątny szczyt. W zewnętrzną ścianę kościoła wmurowana jest tablica informująca o zaślubinach króla Władysława Jagiełły z Sońką, ks. Holszańską, jakie miały miejsce w nowogródzkiej farze w 1422 r. W nawie głównej zachowały się sklepienia kolebkowe, w kaplicach ‑ gotyckie sklepienia żebrowe. W bocznej kaplicy znajduje się uwieczniony przez Mickiewicza w inwokacji do “Pana Tadeusza” cudowny obraz MB Nowogródzkiej. Obraz jest pochodzącą z poł. XVIII w. kopią niezachowanego XVII-wiecznego obrazu znajdującego się niegdyś w nowogródzkim kościele jezuitów (wg innej wersji opisywany przez Mickiewicza obraz był ikoną z dawnej nowogródzkiej cerkwi zamkowej). W kościele jest także inny cenny obraz, przedstawiający św. Michała Archanioła, patrona miasta, przeniesiony tu ze zniszczonego kościoła dominikanów. Obraz ten pokrywa srebrna sukienka fundowana przez wojewodę smoleńskiego Adama Sakowicza.

Trzeci cenny obraz to pochodzący z 1641 r. portret wojewody wileńskiego Krzysztofa Chodkiewicza, fundatora nowogródzkiego klasztoru dominikanów. Unikatowym zabytkiem jest znajdująca się w kaplicy Bożego Ciała marmurowa płyta z 1643 r. fundowana przez uczestnika bitwy Chocimiem, kasztelana nowogródzkiego Jana Rudominę Dussiackiego dla uczczenia śmierci brata Jerzego i jego ośmiu towarzyszy poległych w bitwie. Płyta przedstawia dziewięciu klęczących rycerzy bez głów i modlącego się za ich dusze fundatora. W kaplicy i w nawie głównej znajduje się kilka tablic nagrobnych z XVII i XVIII w. W kościele znajdują się także dwie tablice ku czci żołnierzy Nowogródzkiego Obwodu AK, poległych podczas 2 wojny światowej oraz tablica ku czci żołnierzy polskich poległych w wojnie bolszewickiej w l. 1919-1920. Obok kościoła kamień ku czci 11 sióstr nazaretanek zamordowanych przez hitlerowców 1 sierpnia 1943 r., beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II. Sarkofag z ich szczątkami znajduje się w bocznej kaplicy kościoła. Pamiatkowy krzyż ustawiono także w Batorówce, miejscu mordu nazaretanek

Tekst i zdjęcia

Grzegorz Rąkowski

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply