Wilno: Radni zaniepokojeni zmianami w oświacie

Rada samorządu rejonu wileńskiego apeluje do przedstawicieli najwyższych władz Litwy o wstrzymanie projektu nowej wersji ustawy o oświacie, który zakłada m.in., że w szkołach z polskim językiem nauczania część przedmiotów na być wykładana w języku litewskim.

“Zwracamy się z prośbą o zwrócenie uwagi na to, iż 30. artykuł projektu ustawy o oświacie ogranicza możliwości nauczania w języku ojczystym przedstawicielom mniejszości narodowych. Apelujemy o ponowne przedyskutowanie tego artykułu w celu zachowania równego prawa do nauki w języku ojczystym” – czytamy w opublikowanym w poniedziałek oświadczeniu.

Oświadczenie zostało wystosowane do prezydent Litwy Dalii Grybauskaitė, przewodniczącej Sejmu Ireny Degutienė i premiera Andriusa Kubiliusa.

W litewskim parlamencie dobiega końca praca nad nową redakcją ustawy o oświacie. W ciągu najbliższych tygodni ma się odbyć ostateczne głosowanie nad projektem.

30. artykuł nowej redakcji ustawy zakłada m.in., że nauczanie w języku mniejszości narodowych – na przykład po polsku czy rosyjsku – ma się odbywać jedynie na poziomie szkoły początkowej, podczas pierwszych czterech lat nauki. W następnych klasach w szkołach mniejszości narodowych przewidziane jest stopniowe zwiększanie liczby przedmiotów wykładanych w języku państwowym, czyli po litewsku.

Nowa redakcja ustawy zakłada też wyższość szkół litewskich nad szkołami mniejszości narodowych. Przewiduje, że jeśli w małych miejscowościach, gdzie obecnie działają dwie szkoły, na przykład z litewskim językiem nauczania i polskim językiem nauczania, placówki te nie spełniają wymogów co do liczby uczniów, to zamknięta zostanie szkoła polska. W praktyce oznacza to, że na Wileńszczyźnie może zostać zamkniętych wiele takich szkół.

Obecnie w rejonie wileńskim nauka w języku polskim odbywa się w około 40 placówkach oświatowych. Uczy się w nich ponad 5 tys. uczniów. Rejon wileński w 65 proc. zamieszkują Polacy.

W oświadczeniu rady samorządu rejonu wileńskiego odnotowuje się, że poziom nauczania w szkołach polskich jest wysoki. 70 proc. abiturientów kontynuuje naukę w szkołach wyższych i kolegiach. 93,3 proc. maturzystów pomyślnie składa egzamin z języka państwowego, czyli litewskiego; w kraju ten odsetek wynosi 92,6 proc.

Nową wersją ustawy o oświacie zaniepokojeni są też posłowie Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. W ubiegłym tygodniu wystosowali oni list do przedstawicieli najwyższych władz Polski, w którym zaznaczyli, że “celem takich zmian jest stopniowa lituanizacja polskiej oświaty”.

“Taka polityka jest sprzeczna z traktatem polsko-litewskim, którego artykuł 15. głosi, że “strony w szczególności zapewniają odpowiednie możliwości nauczania języka mniejszości narodowej i pobierania nauki w tym języku w przedszkolach, szkołach podstawowych i średnich” – czytamy w liście.

Kurier Wileński/PAP/Kresy.pl