Przywódca Czarnogóry ustępuje po niemal trzech dekadach rządów

Premier Diukanović, który przez trzy dekady był najpotężniejszym człowiekiem w Czarnogórze i wyprowadził ją z Jugosławii, mimo wygranych wyborów odchodzi.

Kierownictwo stronnictwa Diukanovicia Demokratycznej Partii Socjalistów (DPS), która wygrała niedawne wybory parlamentarne, zadecydowało, że o ile uda mu się stworzyć nową większość w parlamencie, desygnuje na nowego szefa rządu dotychczasowego premiera Duško Markovicia. Marković uznawany jest protegowanego wieloletniego przywódcy Czarnogóry, jego wieloletniego bliskiego współpracownika. Swego czasu był on szefem czarnogórskich służb specalnych.

O ustąpieniu Diukanovicia spekulowano od dawna, tym bardziej, że jego partia i rząd były pod ostrzałem nie tylko opozycji ale też Unii Europejskiej, której przedstawiciele oskarżali go o manipulowanie wynikami wyborów. Być może ruch kierownictwa DPS ma ułatwić mu negocjacje z potencjalnymi koalicjantami, bowiem partia nie ma w parlamencie samodzielnej większości.

Zaczynał on karierę w Związku Komunistów Jugosławii. Mając zaledwie 26 lat dołączył do “antybiurokratycznej rewolucji” prowadzonej w 1989 r. w strukturach państwowych i partyjnych przez Slobodana Miloszevicia, która wymiotła generację starych komunistów. Na jej fali Diukanović został przewodniczącym prezydium republiki oraz prezydium, a także sekretarzem Prezydium Związku Komunistów Czarnogóry, który w 1991 roku przekształcił się w Demokratyczną Partię Socjalistów Czarnogóry (DPS). Wraz z ówczesnym liderem partii Momirem Bulatoviciem, Diukanović pozostawał sprzymierzeńcem Miloszevicia. Zmieniło się to w 1997 r. gdy Diukanović wystąpił przeciw swojemu dotychczasowemu protektorowi pokonując Bulatovicia w wyborach prezydenckich, przejmując przy tym władzę w ramach DPS. W 1999 roku zdystansował się w ramach Jugosławii od polityki jej prezydenta Miloszevicia i od Serbii, chcąc uniknąć bombardowań NATO.

W kolejnej dekadzie opowiadał się za niepodległością Czarnogóry doprowadzając w 2006 r. do referendum, które zadecydowało o opuszczeniu przez ten kraj struktur łączących go z Serbią, aczkolwiek zwolennicy niepodległości wygrali je nieznaczną większością 55,5% co było zapowiedzią przyszłych podziałów w kraju. Od 1989 r. Diukanović był czterokrotnie premierem Czarnogóry 1991-1998, 2003-2006, 2008-2010, i od 2012 roku. W latach 1998-2002 był z kolei prezydentem republiki. Przeprowadził i sfinalizował negocjacje o dołączeniu do NATO. Obecnie Czarngóra pod przewodnictwem Diukanovicia negocjuje także przystąpienie do Unii Europejskiej. Opozycja od lat oskarża zaś Demokratyczną Partię Socjalistów o zawłaszczanie państwa, korupcję i nepotyzm. Kontesuje też jego politykę zagraniczną sprzeciwiając się integracji ze strukturami zachodnimi.

balkaninsight.com/kresy.pl