Pogrzeb Olega Zakirowa – usuniętego z KGB za śledztwo ws. zbrodni katyńskiej

Dziś na łódzkim cmentarzu ewangelickim odbędzie się pogrzeb mjr. KGB Olega Zakirowa. Prowadził własne śledztwo ws. zbrodni katyńskiej, w wyniku czego został usunięty z KGB.

Zakirow był Rosjaninem uzbeckiego pochodzenia i majorem KGB. Według komunikatu IPN, w 1981 roku dowiedział się od ojca, że jego dziadka Madamina Chodżajewa Chałchodżu zabito jako wroga państwa w okresie stalinizmu. Zainteresował się wówczas historią sowieckich prześladowań.

Po służbie w Afganistanie, w 1984 r. zapytał podpułkownika Giercenkę z Charkowa o Katyń. Odpowiedział mu, że zbrodni dokonało NKWD. Wówczas Zakirow zaczął prowadzić własne śledztwo w sprawie śmierci polskich oficerów. Wynikami dzielił się z dziennikarzami ze Smoleńska i Moskwy. Ci z kolei publikowali je w gazetach.

– W końcu napisał do przełożonych, że dacze budowane przez KGB stoją w lasku Kozie Góry, czyli dokładnie na grobach Polaków. Wtedy cierpliwość przełożonych się skończyła. Zakirowowi zamknięto dostęp do archiwum i zakazano prowadzenia dochodzeń. Zaczęto go podsłuchiwać i szukać na niego „haków”. Wreszcie [w 1991 r.] uznano za chorego psychicznie i wyrzucono z KGB – podaje IPN.

Zakirow miał też kontakt z polskim konsulem Michałem Żurawskim i dziennikarką Krystyną Kurczab-Redlich. Przekazywał polskiej ambasadzie w Moskwie informacje o grobach w Katyniu i wynikach swojego śledztwa. Dotarł m.in. do świadków i wykonawców zbrodni katyńskiej. Spisywał i ich zeznania, które przechowywał. Ponadto, zapoznał się z dokumentacją mordów dokonywanych na Polakach w latach 30. XX w. IPN podkreśla, że Zakirow przyczynił się do poznania prawdy o liczbie ofiar NKWD.

Po usunięciu z KGB Zakirow wyjechał z żoną i córką do Polski, gdyż w Rosji grożono mu śmiercią. Jednak dopiero w 2002 r. prezydent Aleksander Kwaśniewski nadał mu obywatelstwo polskie. Przyznano mu też rentę w wysokości 1,5 tys. zł Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W Polsce Zakirow pracował murarz.

W 2014 roku IPN przyznał Zakirowowi Nagrodę Kustosza Pamięci Narodowej. Ze względu na ówczesną sytuację międzynarodową zdecydował się nie odbierać nagrody.

Oleg Zakirow spocznie w czwartek na łódzkim cmentarzu ewangelickim.

IPN / PAP / dzieje.pl / Kresy.pl