Bandera “Bohaterem Ukrainy”

Wiktor Juszczenko nadał przywódcy ukraińskich nacjonalistów Stepanowi Banderze tytuł bohatera Ukrainy. Prezydent zaznaczył, że na ten krok czekały wiele lat miliony Ukraińców.

Wiktor Juszczenko ogłosił swoją decyzję podczas uroczystości z okazji obchodzonego na Ukrainie Dnia Jedności. Uzasadnił ją tym, że Stepan Bandera “walczył bohatersko o ideę narodową i niepodległe państwo”.

Tym samym sprawdziły się przewidywania ukraińskiego politologa Wołodymyra Cybulko, o których pisaliśmy w październiku. Juszczenko nie uczynił tego wcześniej, obawiając się, że może to zaszkodzić jego kampanii wyborczej.

Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, której przywódcą był Stepan Bandera, odpowiadała za zamachy terrorystyczne w Polsce w latach ’30. Po zabójstwie ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego został on skazany na śmierć zamienioną na dożywotnie więzienie, które opuścił po agresji Niemiec na Polskę. Współpracę z III Rzeszą traktował instrumentalnie – w porozumieniu z Abwehrą utworzono bataliony ukraińskie “Nachtigall” i “Roland”. Po wkroczeniu do Lwowa, ku zaskoczeniu Niemców, ogłosił niepodległość Ukrainy, za co został aresztowany i skierowany do obozu w Sachsenhausen, z którego został zwolniony we wrześniu 1944 roku.

W tym czasie dowodzona przez jego podopiecznych Ukraińska Powstańcza Armia dokonywała mordów na ludności polskiej na terenie Wołynia i Galicji Wschodniej, zabijając ok. 120 tysięcy osób.

Po zakończeniu wojny Bandera przebywał na emigracji. W 1959 roku został zastrzelony przez agenta KGB Bohdana Staszynskiego.

Na Ukrainie przywódca Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów nie jest postacią ocenianą jednoznacznie. W zachodniej części kraju uchodzi za bohatera, wydawane są komiksy opisujące jego życie, a dwa lata temu jego imię nadano jednej z cegielni. Na wschodzie, dotąd nacjonalistów i mieszkańców zachodniej Ukrainy określa się mianem „banderowcy” – termin ten wprowadzono jeszcze za czasów ZSRS. Mieszkańcy Doniecka, czy Ługańska są skłonni uważać Stepana Banderę za zbrodniarza współpracującego z nazistami.

Wcześniej Juszczenko nadał tytuł Bohatera Ukrainy Romanowi Szuchewyczowi, dowódcy UPA w latach 1943-1950.

tr/IAR/Kresy.pl