Józef Brandt

Urodził się w Szczebrzeszynie w 1841, zmarł w Radomiu w 1915. Studiował w Paryżu, od 1862 w Monachium u F. Adama i K. Piloty’ego. Działał głównie w Monachium. Od 1875 prowadził prywatną szkołę malarską, był przywódcą tzw. monachijskiej szkoły malarstwa polskiego.
Tworzył głównie obrazy batalistyczne osnute na tle walk kozacko-tatarskich i wojen szwedzkich XVII w. (Chodkiewicz pod Chocimem 1867, Konfederaci barscy 1875, Odbicie jasyru 1877), sceny historyczno-rodzajowe (Wyjazd Jana Sobieskiego na polowanie) i rodzajowe (Zaloty, Przy studni 1875).
Twórczość Brandta cechuje literackie ujęcie tematu, realizm szczegółów, swobodna kompozycja i mistrzowskie oddanie ruchu. Do 1880 koloryt utrzymany w tonacji brunatnej. Józef Brandt wywarł silny wpływ na malarstwo polskie a także na literaturę (Trylogia Sienkiewicza).
(Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1973)