Jan Andreani

Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 95.

Andreani Jan(1604—1675) Jezuita, Włoch, ur. w Orvieto, wstąpił do zakonu 1623 r. uczył wymowy w Kolegjum rzymskiem, po­tem wysłany do Wilna, wykładał na Aka­demji filozofję i był prefektem studjów od 1645 do 1648; w tymże roku zamiano­wany przełożonym warszawskiego domu profesów, odegrał na tem stanowisku poważną rolę polityczną. Dom profesów był w owych latach po dworze królewskim najważniejszym ośrodkiem ówczesnego życia kulturalnego, religijnego i politycznego. Jezuici warszawscy przeżywali wtedy okres najwyższej świetno­ści; duszą i inicjatorem wszystkich podejmo­wanych prac i imprez był zdolny i wpływowy A. Gdy nadszedł nagle okres klęski, Jan Kazimierz A-emu porucza dwukrotnie poufną misję skłonienia cesarza Ferdynanda III do udzielenia Polsce pomocy wojskowej, najpierw przeciw Chmielnickiemu (1650), potem przeciw Szwedom (1655). W pierwszej misji wysunięto ze strony polskiej jako motyw wspólne niebezpieczeństwo od koalicji kozacko-tatarsko-tureckiej, w drugiej ofiarowano na dodatek suk­cesję na tronie polskim. Zabiegi A-ego nie dały na razie żadnego wyniku; niepowodzenie dyplo­matycznej misji, a przedewszystkiem zmienione warunki skłoniły go do powrotu do Włoch. Umarł w Rzymie 6 VIII 1675 r.

Centralne Archiwum Zakonu, Lit. 11, Catalogi triennales, 1655—1658; Haus Hof u. Staatsarchiv w Wiedniu, Polonica, 1650—1655; Zaleski, Jezuici w Polsce, Lw. 1900—7, III i IV.

Ks. Stanisław Bednarski T. J.