Zespół pomnikowy w Ponarach do rewitalizacji

Rząd Litwy zaaprobował przygotowany przez Ministerstwo Kultury RL we współpracy z Wileńskim Państwowym Muzeum Żydowskim im. Gaona projekt koncepcji rewitalizacji zespołu pomnikowego w lesie w Ponarach.

Koncepcja rewitalizacji zespołu pomnikowego w lesie w Ponarach zawiera wytyczne zagospodarowania i dostosowania do zwiedzania miejsca masowej zagłady mieszkańców Wilna podczas II wojny światowej. Zakłada się, że zachowane zostaną wszystkie autentyczne obiekty znajdujące się na terenie zespołu pomnikowego.

W lesie ponarskim, między innymi, są: wzniesiony przez społeczność żydowską pomnik ku czci ofiar Holokaustu oraz ustawiony przez społeczność polską krzyż i tablica upamiętniająca męczeńską śmierć Polaków.

Ponary są miejscem często zwiedzanym, niestety na terenie zespołu pomnikowego brak odpowiedniej infrastruktury: tablic z informacjami, kierunkowskazów, teren jest słabo oświetlony. Autorzy koncepcji rewitalizacji zespołu pomnikowego sądzą, że potrzebny jest również budynek administracyjny z salą do zajęć kulturalno-edukacyjnych.

Wkrótce zostanie ogłoszony międzynarodowy konkurs na wykonanie projektu rewitalizacji zespołu pomnikowego w Ponarach. Rząd Litwy zapewnił, że kwestie związane z odnowieniem tego miejsca będą koordynowane z instytucjami dbającymi o zachowanie pamięci o Holokauście w USA, Polsce i Izraelu.

Podczas II wojny światowej las w Ponarach pod Wilnem był miejscem masowych mordów dokonywanych przez oddziały SS, policji niemieckiej i kolaborującej z Niemcami policji litewskiej. Niemcy, wspomagani przez ochotnicze oddziały litewskie, wymordowali w Ponarach około 100 tys. osób, w tym około 60-70 tys. Żydów, około 20 tys. Polaków – inteligencji wileńskiej, żołnierzy AK, a także Romów, Rosjan i Litwinów. Ofiary przywożono pociągami lub ciężarówkami (czasem były to tzw. transporty piesze), rozstrzeliwano i grzebano w olbrzymich dołach.