Brytyjska komisja orzekła – atak na Irak był błędem

Po siedmiu latach zakończyła pracę komisja Johna Chilcota, która na zlecenie brytyjskiego rządu badała zasadność udziału Wielkiej Brytanii w amerykańskiej agresji na Irak w 2003 r.

Raport na których składa się aż z 2,6 milionów słów zawartych w 12 tomach wniosków jakie komisja wyciągnęła badając sprawę włączenia przez Tony Blaira Wielkiej Brytanii do ataku na Irak. Komisję Chilcota powołał w 2009 r. jego następca na stanowisku premiera Gordon Brown. Sam Chilcot to emerytowany urzędnik służby cywilnej. Raport oparto na analizie wielkiej liczby dokumentów i zeznaniach 129 świadków. Prace to kosztowały 11 milionów dolarów. Przez lata komisja była krytykowana za działanie za zamkniętymi drzwiami i powolność w prowadzeniu postępowania. Dziś rano Chilcot ogłosił publikację raportu jej prac i podsumował ich wyniki.

Są one miażdżące dla Blaira. “Warunki na jakich zadecydowano o tym, że jest prawna podstawa dla akcji militarnej” przeciw Irakowi “były dalekie od satysfakcjonujących” – orzekł Chilcot. Wzbraniał się jednak przed wyrażeniem jednoznacznej opinii prawnej w sprawie działań rządu Blaira zasłaniając się tym, że komptencje w tej sprawie mają krajowe i międzynarodowe sądy. W istocie kwestia legalności inwazji na Irak bądź jej braku rozważana jest na 169 stronach raporu.

Według dziennika “The Guardian” raport stanowi, że atak na Irak przeprowadzono opierając się na fałszywych przesłankach posiadania przez Saddama Husajna broni masowego rażenia. Administracja Blaira nie zadała sobie trudu gruntownego zbadania prawdziwości przedstawianych jej przez Amerykanów danych, które okazały się odbiegać od prawdy. Sugeruje, że wbrew deklaracjom brytyjskiego premiera w 2003 r. nie wyczerpano wszystkich dyplomatycznych środków rozwiązania sporu między Irakiem a USA i ich koalicjantami.

Chilcot oskarżył też Baira i jego rząd o brak politycznej wybraźni w kwestii tego do czego może doprowadzić zgruchotanie irackiego państwa i amerykańska okupacja. W wyniku zniczenia tego państwa śmierć poniosło 174-650 tys. ludzi, w większości cywilów. Oddziały brytyjskie okupowały Irak w latach 2003-2009. Zginęło w tym czasie 179 brytyjskich żołnierzy.

Sam Blair zadeklarował dziś na wieść o upublicznieniu raportu: “za wszystko to wyrażam więcej smutku, żalu i przeprosin niż możecie wiedzieć i uwierzyć”.

theguardian.com/scottishlegal.com/telegraph.co.uk/kresy.pl