Warszawska Syrenka bywała mężczyzną. 7 kwietnia 1400 roku po raz pierwszy pojawiła się jako herb Warszawy

7 kwietnia 1400 roku to data, która na trwałe zapisała się w historii Warszawy. To właśnie wtedy na pieczęciach dokumentów rady miejskiej po raz pierwszy pojawił się wizerunek syreny jako herbu miasta.

Ówczesna syrena różniła się jednak od współczesnego wyobrażenia tej postaci.​ W tamtym okresie herb przedstawiał istotę o ludzkiej górnej połowie ciała, która na niektórych pieczęciach mogła mieć cechy męskie. Dolna część ciała była bardziej złożona: posiadała rozwinięte skrzydła (czasami ich brakowało), ogon oraz dwie łapy.

Taki wizerunek syreny mógł być inspirowany popularnymi w średniowieczu dziełami, takimi jak „Physiologus” czy bestiariusze, które opisywały różnorodne fantastyczne stworzenia. ​

Warto wiedzieć, że syrena była herbem jedynie Starej Warszawy – czyli najstarszej części miasta, która wyrosła wokół zamku książęcego i rynku staromiejskiego. To właśnie tu koncentrowało się życie administracyjne, handlowe i społeczne w średniowieczu.

Z czasem, w wyniku rozwoju osadnictwa, zaczęły powstawać kolejne części miasta. Jedną z nich było Nowe Miasto, założone na przełomie XIV i XV wieku, posiadające własną samodzielną administrację oraz – co ważne – odrębny herb, który przedstawiał kobietę z jednorożcem.

Czytaj też: Aktywistki oblały farbą Warszawską Syrenkę

Oprócz tego w pobliżu Starej i Nowej Warszawy istniały tzw. jurydyki – czyli niewielkie jednostki miejskie zakładane na terenach należących do duchowieństwa lub prywatnych właścicieli. Często składały się one z kilku ulic i miały charakter quasi-miast, rządzących się własnymi prawami i również posiadających własne herby.

Taki podział funkcjonował aż do końca XVIII wieku, kiedy to wszystkie te części zostały scalone w jedną Warszawę, a Syrenka stała się symbolem całego miasta.

Czytaj też: Deweloper zburzył zabytkową kamienicę w Warszawie

Z biegiem lat wizerunek syreny ewoluował. W średniowieczu bywał postacią o cechach męskich i smoczych, usposobioną wojowniczo, ale od XVII złagodniał i z czasem przybrał formę jednoznacznie kobiecą. W połowie XVIII wieku Syrenkę zaczęto przedstawiać w formie pół kobiety, pół ryby, trzymającą miecz i tarczę. Taki obraz syreny stał się oficjalnym symbolem miasta i przetrwał do dziś, będąc nieodłącznym elementem tożsamości Warszawy.

Kresy.pl/Wikipedia/Archiwum Państwowe