Zapłacimy za utylizację rosyjskiej amunicji

Relacje Rosji z Unią Europejską i NATO to główne tematy rozmów w Warszawie szefów dyplomacji Polski, Niemiec i Rosji.

Ani w oficjalnych oświadczeniach ministrów, ani podczas odpowiedzi na pytania dziennikarzy nie pojawiła się jakakolwiek kwestia dotycząca katastrofy smoleńskiej, chociaż polskie MSZ deklaruje, że sprawę zwrotu wraku Tu-154M porusza przy każdej okazji związanej z relacjami międzynarodowymi. Ogłoszono natomiast, że Polska i Niemcy mają wesprzeć finansowo i technologicznie Rosję w projektach utylizacji przestarzałej amunicji przechowywanej na terenie obwodu kaliningradzkiego. Chodzi o kilkadziesiąt tysięcy ton potencjalnie niebezpiecznych materiałów. Radosław Sikorski, Guido Westerwelle i Siergiej Ławrow mówili m.in. o kontroli arsenałów wojskowych w zakresie przestrzegania międzynarodowych porozumień rozbrojeniowych. W tym kontekście padło pytanie o rosyjską bazę lotniczą na terenie Białorusi, której budowę zapowiedział rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu podczas wizyty w Mińsku. Ławrow podkreślił, że nowa instalacja wojskowa w pobliżu granic NATO wynika z praktycznego połączenia sił zbrojnych Rosji i Białorusi „w ramach jednego państwa, Związku Białorusi i Rosji”. Obie armie „niczym się już nie różnią, lecz bronią naszej wspólnej granicy” – zaznaczył. Oświadczył, że plany rosyjskich sił powietrznych nie mają nic wspólnego z rosyjskim sprzeciwem wobec projektu tarczy antyrakietowej NATO i USA w Europie. Gdy jednak Sikorski stwierdził, że „Polska nie chce uczestniczyć w regionalnym wyścigu zbrojeń” i „niepokoi nas, gdy przybliża się do nas zagraniczna infrastruktura wojskowa”, zaraz odpowiedział, że właśnie tarczę (a wcześniej rozszerzenie NATO) uważa za przybliżanie się obcej infrastruktury wojskowej do granic Rosji.

Większość tematów rozmów dotyczyła współpracy europejskiej i regionalnej. Od pięciu lat trwają negocjacje między UE i Rosją w sprawie nowej umowy o partnerstwie i współpracy, która zastąpiłaby obecnie obowiązującą z 1994 roku. Warszawskie konsultacje mają też charakter przygotowań do 31. szczytu UE – Rosja, który odbędzie się w dniach 3-4 czerwca w Jekaterynburgu. Mowa była też o możliwościach współdziałania w ramach innych organizacji międzynarodowych (m.in. Radzie Państw Morza Bałtyckiego).

Zgodzono się na intensyfikację kontaktów w ramach partnerstwa miast Polski, Rosji i Niemiec, zorganizowanie trójstronnych spotkań historyków. Rozwijana będzie współpraca naukowa i wymiana młodzieży. Obecnie funkcjonuje już (i będzie powiększany) program współpracy uniwersytetów w Kaliningradzie, Toruniu i Frankfurcie nad Odrą.

Ławrow zwrócił uwagę na znaczenie relacji Rosji z UE, którym szkodzi kryzys finansowy. Zaznaczył, że problemy w strefie euro nie zaszkodziły obrotom handlowym Rosji z Polską i Niemcami, które liczone łącznie przekroczyły w ubiegłym roku 100 mld dolarów.

W kwestiach dotyczących polityki światowej politycy omówili wyniki wizyty sekretarza stanu USA Johna Kerry’ego w Moskwie. Zapadła na niej decyzja o zwołaniu jeszcze w maju międzynarodowej konferencji pokojowej, której celem będzie zakończenie krwawego konfliktu wewnętrznego w Syrii. Westerwelle podniósł kwestię zapobiegania przepływowi broni do Syrii, wezwał też do dokładnego zbadania zarzutów o używanie przez władze Syrii broni chemicznej.

Niemcy w kwestii syryjskiej zajmują mniej zdecydowane stanowisko niż USA. Sprzeciwiają się projektom dozbrajania syryjskiej opozycji. Obawiają się, że broń trafi do rąk islamskich fundamentalistów i przyczyni się do zaostrzenia sytuacji. Za takim rozwiązaniem są natomiast Wielka Brytania i Francja. Żądają one w tym celu zniesienia embarga na dostawy broni do Syrii. Obecnie obowiązujące traci moc 31 maja, stąd znaczenie terminu zwołania konferencji.

Rosja konsekwentnie udziela wsparcia prezydentowi Baszarowi al-Asadowi, blokując na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ kolejne próby wprowadzenia międzynarodowych sankcji wobec Syrii. Wczoraj Ławrow odniósł się do zarzutów o dostarczanie uzbrojenia wojskom rządowym. Stwierdził, że Rosja jedynie wypełnia już zawarte kontrakty i nie zamierza podpisywać nowych.

Piotr Falkowski

„Nasz Dziennik”