Khashoggi, Erdogan a prawda

Niezwykłe jest to, że saudyjskie zbrodnie wojenne w Jemenie, wojskowe stłumienie demokracji w Bahrajnie, częste egzekucje dysydentów, obrońców praw człowieka i szyitów, a nawet aresztowania feministek, nie zrobiły wrażenia na Zachodzie. Ale straszliwe morderstwo Khashoggiego zwróciło uwagę opinii publicznej i zmusiło zachodnich polityków, by przynajmniej udawali, że chcą coś zrobić z Saudyjczykami, których pieniędzy tak bardzo pragną – podkreśla Craig Murray, były ambasador Wielkiej Brytanii w Uzbekistanie w latach 2002-2004.

Tureckie sprawozdanie na temat zabójstwa Jamala Khashoggiego wygłoszone przez prezydenta Erdogana jest prawdziwe, pod każdym względem. Dowody istnieją w formie audio i wideo oraz były szeroko udostępniane światowym agencjom wywiadowczym, w tym w USA, Wielkiej Brytanii, Rosji i Niemcom oraz w innym krajom, które mają ważne relacje z Turcją lub są postrzegane jako wpływowe. Dlatego, pomimo desperackiego pragnienia, żaden zachodni kraj nie był w stanie utrzymać poparcia dla księcia Mohammada Bin Salmana. Nie widziałem tego filmu z konsulatu, ale pokazywano mi kadry z tego nagrania. Najważniejszą rzeczą jest to, że nie pochodzą one z nieruchomej kamery i wyglądają na pierwszy rzut oka jakby były zrobione przez zegarek Apple ofiary. Pokazano mi je krótko. Nie słyszałem nagrania dźwiękowego.

Jest wiele wniosków do wyciągnięcia z tego makabrycznego morderstwa, oprócz uzasadnionego oburzenia. Mamy wgląd w okropny świat niezwykle potężnych i bogatych osób.

Należy najpierw stwierdzić, że aktualne saudyjskie tłumaczenie, iż było to zamierzone przesłuchanie i porwanie, które poszło nie tak, choć nieprawdziwe, ma w sobie ziarno prawdy. Mianowicie, Saudyjczycy postępują tak regularnie. Od lat porywają dysydentów za granicą i sprowadzają ich do królestwa, aby potajemnie ich zabić. BBC World Service czasami emituje fragmenty przyzwoitego dziennikarstwa, które nie znajdują jednak odzwierciedlenia w głównych serwisach informacyjnych, w sierpniu 2017 r. opublikowano średnio popularny artykuł o “zniknięciu” trzech innych wysoko postawionych Saudyjczyków w latach 2015-17. Co ciekawe, choć tekst został zaktualizowany w tym miesiącu, nie zawierał oczywistego linku do sprawy Khashoggiego.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: Erdogan zażądał wydania zleceniodawców morderstwa Chaszukdżiego

Kluczową kwestią jest to, że władze europejskie całkowicie przymykały oko na uprowadzenia, o których wspominał raport BBC, nawet gdy miały miejsce na terenie Europy i obejmowały przemoc fizyczną. Reżim w Arabii Saudyjskiej postąpił podobnie w sprawie Khashoggiego. W rzeczywistości, w samej Arabii Saudyjskiej Khashoggi był mniej znaczącą postacią niż pozostali trzej uprowadzeni, a następnie zabici, z powodu których nikt nie robił żadnego zamieszania, mimo, że prawda była łatwo dostępna. Wydaje się, że Mohammad Bin Salman popełnił dwa istotne błędy: błędnie odczytał Erdogana i nie docenił znaczenia Khashoggiego jako dziennikarza Washington Post dla wywarcia politycznej presji na zachodnie rządy.

Sam Khashoggi nie powinien być wybielany. Przez długi czas zawodowo współpracował z saudyjskimi służbami bezpieczeństwa, co postawiło go po stronie oprawców i zabójców. To oczywiście w żadnej mierze nie usprawiedliwia jego zabójstwa. Ale wskazany jest głęboki sceptycyzm wobec demokratycznie nastawionych Saudyjczyków, którzy swego czasu byli zwolennikami reżimu i stali się głośnymi orędownikami wolności i demokracji dopiero po marginalizacji w wyniki bezwzględnej konsolidacji władzy przez Bin Salmana.

Ten sam sceptycyzm odnosi się również do Giny Haspel, dyrektora CIA, która osobiście nadzorowała tortury więźniów. Haspel została szybko wysłana do Ankary przez Donalda Trumpa, aby spróbować odwieźć Erdogana od bezpośrednich oskarżeń pod adresem Mohammada Bin Salmana w jego wczorajszym przemówieniu. Faktyczny sojusz saudyjskiego księcia z Izraelem, skutek jego fanatycznej nienawiści do szyickich muzułmanów, jest kamieniem węgielnym polityki Trumpa na Bliskim Wschodzie.

Zadanie Haspel w Turcji było proste. Wzięła ze sobą przechwyconą komunikację, która rzekomo pokazuje masową korupcję na wysokim poziomie w projekcie Istanbul Kanal i zasugerowała, że nie byłoby w interesie Erdogana, gdyby agencje wywiadowcze zaczęły upubliczniać wszystkie posiadane informacje w tym zakresie.

Nie wiemy, czy Erdogan powstrzymał się wczoraj w wyniku interwencji Haspel. Sam Erdogan może trzymać karty w rękawie do swoich własnych celów, szczególnie w odniesieniu do przechwyconych połączeń telefonicznych i rozmów Skype zabójców bezpośrednio z biurem Mohammada Bin Salmana. Mam relację na temat wizyty Haspel z wiarygodnego źródła, ale nie byłem na bieżąco informowany, z kim się spotkała, ani co powiedzieli jej Turcy. Z wczorajszej zmiany stanowiska Trumpa w sprawie możliwego osobistego zaangażowania Bin Salmana w sprawę, wynika, że Haspel jest przekonana, iż Turcy mają więcej mocnych dowodów i mogą je wykorzystać.

W międzyczasie rząd brytyjski utrzymuje, że cokolwiek się stanie, brytyjskie zakłady będą nadal dostarczać bomby, które masakrują dzieci w szkolnych autobusach i niezliczoną liczbę innych cywilów w Jemenie. Wielu torysów siedzi w kieszeniach saudyjczyków, a były minister obrony Michael Fallon ujawnił dziś, że również jest jednym z nich.

Niezwykłe jest to, że saudyjskie zbrodnie wojenne w Jemenie, wojskowe stłumienie demokracji w Bahrajnie, częste egzekucje dysydentów, obrońców praw człowieka i szyitów, a nawet aresztowania feministek, nie zrobiły wrażenia na Zachodzie. Ale straszliwe morderstwo Khashoggiego zwróciło uwagę opinii publicznej i zmusiło zachodnich polityków, by przynajmniej udawali, że chcą coś zrobić z Saudyjczykami, których pieniędzy tak bardzo pragną.

Mohammad Bin Salman nie jest głupcem i zdaje sobie sprawę, że ukaranie osobistych ochroniarzy, którzy tylko wykonywali jego rozkazy, postawiłoby go w pozycji Kaliguli, a nie zapewniłoby mu długoterminowego bezpieczeństwa. Być może inne stanowiska zostaną im przydzielone, albo będą krótkie uwięzienia, dopóki nikt nie będzie patrzył. Gdybym był dysydentem lub szyitą w Arabii Saudyjskiej, który miałby jakiekolwiek fizyczne podobieństwo do któregokolwiek z morderców, szybko bym się wydostał z kraju.

Przy całym współczuciu z powodu tego strasznego morderstwa, historia Khashoggiego jako funkcjonariusza brutalnego saudyjskiego reżimu nie powinna być wybielana. Mohammad Bin Salman jest bezpośrednio odpowiedzialny za jego morderstwo, a jeśli świat w końcu zrozumie, że jest niebezpiecznym psychopatą, to tym lepiej. Sam wyjaśniłem to w marcu, podczas gdy wszystkie media głównego nurtu, zalane saudyjską gotówką z firm public relations, wychwalały go jako wielkiego reformatora. Wysłanie przez Amerykanów Giny Haspel jest przypomnieniem, że nie mają absolutnej żadnego prawa do moralizowania. Cokolwiek z tego wyniknie, nie będzie to “sprawiedliwością”. Prawda, którą mogą ujawnić dowody, jest znacznie szersza niż wąskie zagadnienie morderstwa, co, mam nadzieję, udało mi się zarysować w niniejszym artykule. Liczę na to, że skutki w pewnym stopniu wykoleję machinę zabijania w Jemenie.

Craig Murray