Amerykańskie sankcje przyspieszają nadejście wielobiegunowego świata

Sankcje USA mają negatywny wpływ na gospodarki i finanse krajów docelowych, ale na dłuższą metę zbliżą te kraje do siebie, umożliwiając pojawienie się wielobiegunowego świata, któremu mocno przeciwstawiają się Stany Zjednoczone – twierdzi analityk wojskowy, Arkady Savitsky na łamach Strategic Culture.

Rosja, Iran, Chiny, a teraz Turcja są po tej samej stronie, ponieważ wszystkie te państwa stały się celem amerykańskich sankcji. Ale żaden z tych narodów nie ugiął się pod presją. Rosja z góry przewidziała rozwój sytuacji i podjęła na czas działania, aby się chronić. Turecka waluta narodowa, lira, gwałtownie spada z powodu wprowadzenia sankcji, a także z powodu ceł na stal i aluminium, próbujących zmusić Ankarę do uwolnienia zatrzymanego amerykańskiego pastora. Prezydent Turcji Erdogan powiedział, że nadszedł czas, aby Turcja szukała “nowych przyjaciół”, Turcja planuje również emitować obligacje denominowane w juanie, aby zdywersyfikować swoje zagraniczne instrumenty pożyczkowe. 11 sierpnia prezydent Erdogan powiedział, że Turcja jest gotowa zacząć korzystać z lokalnych walut w handlu z Rosją, Chinami, Iranem, Ukrainą i krajami UE strefy euro.

Ostatni szczyt BRICS potwierdził udział Ankary w Funduszu Rezerw Walutowych (CRA), który ma na celu dedolaryzację gospodarek państw członkowskich, a porozumienie o szybkim uruchomieniu Funduszu Obligacji Walut Lokalnych zapewnia tę politykę. Turcja wyraziła również swoje pragnienie przyłączenia się do BRICS. Ankara stopniowo dąży do członkostwa w Szanghajskiej Organizacji Współpracy. Została przyjęta jako partner dialogowy tej organizacji. W ubiegłym roku Turcja stała się partnerem dialogu z ASEAN. 1 sierpnia odbyło się w Singapurze pierwsze trójstronne spotkanie ASEAN-Turcja, w którym uczestniczył turecki minister spraw zagranicznych Mevlüt Çavuşoğlu, sekretarz generalny ASEAN Dato Lim Jock Hoi oraz minister spraw zagranicznych Singapuru Vivian Balakrishnan, który pełni funkcję przewodniczącego Rady ASEAN w 2018 r. Impreza odbyła się pod auspicjami 51. posiedzenia ministrów spraw zagranicznych ASEAN, które zgromadziło ministrów spraw zagranicznych i czołowych dyplomatów z 30 krajów.

Ankara rozważa umowę o strefie wolnego handlu (FTA) z Unią Eurazjatycką. Ta współpraca między Ankarą a EAEU ma obiecującą przyszłość. Tymczasem Bank Przemysłowy i Komercyjny Chin (ICBC) dostarczył pakiet pożyczek w wysokości 3,6 miliarda USD dla tureckiego sektora energetycznego i transportowego. Turcja i Chiny niedawno ogłosiły rozszerzenie swoich więzów wojskowych. Jak widać, Turcja konsekwentnie przestawia się z Zachodu na Wschód. Rosja ma szczególną rolę do odegrania w tym procesie. Kongres USA zakazał sprzedaży myśliwców F-35 do Turcji ze względu na ryzyko związane z zakupem przez Ankarę systemu obrony powietrznej S-400. W odpowiedzi Turcja rozważa zakup rosyjskich samolotów bojowych. Ankara woli rosyjską broń od tej oferowanej przez państwa NATO. Jak ujął to prezydent Erdogan, “zanim będzie za późno, Waszyngton musi porzucić błędne przekonanie, że nasze relacje mają być asymetryczne i pogodzić się z tym, że Turcja ma alternatywy”.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: Kryzys turecko-amerykański to również kryzys NATO

10 sierpnia rosyjski prezydent Władimir Putin i turecki prezydent Recep Erdogan rozmawiali o perspektywach zacieśnienia współpracy gospodarczej. Oba kraje są partnerami w ambitnym projekcie gazociągu Turkish Stream. Pomysły na sposoby połączenia sił w odpowiedzi na amerykańską ofensywę znalazły się również w programie wizyty rosyjskiego ministra spraw zagranicznych Siergieja Ławrowa w Turcji, 13-14 sierpnia, chociaż Syria była w centrum rozmów. Nie należy zapominać, że Rosja była pierwszym krajem, który odwiedził prezydent Turcji po nieudanym zamachu stanu w 2016 roku.

W wyniku trudnej sytuacji wynikającej z amerykańskich sankcji, Iran podwaja wysiłki na rzecz budowania relacji zagranicznych. Pod presją USA europejskie firmy opuszczają Iran, a Chiny stopniowo wypełniają pustkę. Teraz, gdy amerykańskie i europejskie firmy zajmujące się przestrzenią powietrzną przenoszą swoje przedsięwzięcia biznesowe z Iranu, stanowi to dobrą okazję dla rosyjskich samolotów, takich jak MS-21 lub IL-96-400M. Rosyjski koncern GAZ Group jest gotowy do dostarczenia Iranowi pojazdów użytkowych i lekkich ciężarówek napędzanych silnikami piątej generacji.

Teheran jest państwem obserwatorem w Szanghajskiej Organizacji Współpracy i ma stać się istotnym ośrodkiem chińskiej inicjatywy Nowego Jedwabnego Szlaku. 25 czerwca pociąg towarowy dotarł do irańskiego miasta Bandar-e Anzali, portu na Morzu Kaspijskim, po przejściu przez korytarz transportowy Chiny-Kazachstan-Iran i wkroczeniu do strefy wolnej w Anzali, która łączy Chiny z portem w kazachskim Aktau, tworząc w ten sposób nowe ogniwo handlowe ze światem zewnętrznym. To daje impuls chińskiej inicjatywie. 12 sierpnia pięć państw przybrzeżnych (“Kaspijska Piątka”) podpisało Konwencję Morza Kaspijskiego – owoc 22 lat trudnych negocjacji. Otwiera to nowe możliwości dla Iranu i innych krajów regionu, a także dla Nowego Jedwabnego Szlaku. Pomysł utworzenia nowego forum ekonomicznego pojawił się na szczycie Kaspijskiej Piątki.

Chiny i Rosja popierają ideę pełnoprawnego członkostwa Iranu w Szanghajskiej Organizacji Współpracy. W maju Teheran podpisał tymczasową umowę o wolnym handlu z Unią Euroazjatycką. Większa integracja Unia Euroazjatycka-Nowy Jedwabny Szlak pod nadzorem Szanghajskiej Organizacji Współpracy również znajduje się na horyzoncie. Według “Daily Express”, Iran może połączyć siły z Rosją i Chinami w antyamerykańskim sojuszu. Iran może również uzyskać status obserwatora w OUBZ. Ostatnio przywrócono handel Iran-Turcja, a stosunki dwustronne obejmują rosnącą współpracę wojskową. 

Nic nigdy nie jest tylko czarno-białe,  a każda moneta ma dwie strony. Sankcje USA mają negatywny wpływ na gospodarki i finanse krajów docelowych, ale na dłuższą metę zbliżą te kraje do siebie, umożliwiając pojawienie się wielobiegunowego świata, któremu mocno przeciwstawiają się Stany Zjednoczone.

Arkady Savitsky