„Gazeta Polska Codziennie” opublikowała dziś szokujący tekst publicysty z Ukrainy, w którym autor sugeruje symetrię oraz podobieństwo między działalnością polskiego podziemia i UPA oraz odwodzi od należytego uczczenia jej ofiar. Sama wymowa artykułu nie byłaby szokująca, wszak z Ukrainy słyszymy niemal wyłącznie takie głosy, gdyby nie to, że jego autorem jest etniczny Polak – Jerzy Wójcicki.

Najpewniej gdyby nie jego osoba nie zdecydowałbym się na polemizowanie z kolejnym głosem dochodzącym z redakcji „Gazety Polskiej”. Przyzwyczaiła już ona polskich czytelników, że nie ma takiej sprawy, której nie byłaby gotowa poświęcić w imię dogodzenia ukraińskiej opinii publicznej. Dzisiejszy artykuł wymaga jednak nagłośnienia ponieważ nie można przejść obojętnie wobec sytuacji, gdy fałszywa narracja historyczna produkowana przez ukraińskich polityków, publicystów, historyków, agendy ukraińskiego państwa, jest promowana w Polsce przez podparcie się poglądami jednego z polskich działaczy kresowych. Jest promowana w czasie gdy w samej partii rządzącej, wobec której „Gazeta Polska Codziennie” pełni wiadomą rolę organu prasowego, toczy się zacięta zakulisowa walka o to czy raz na zawsze przeciąć zatruty wrzód niepamięci, czy jednak w imię giedroyciowskich dogmatów ugiąć się przed, przyjmującymi postać żądań, postulatami Kijowa w kwestii tego jak mamy opisywać własną historię.

OUN-UPA jak Armia Krajowa?

„Przedstawić własny punkt widzenia na sprawę polsko-ukraińskiego pojednania” postanowił Jerzy Wójcicki. To aktywny od kilku lat polski działacz, publicysta lokalnej gazety „Słowo Polskie” z Winnicy na Ukrainie, której działalność rozszerzył także do tworzenia materiałów adiowizualnych. „Słowo Polskie” utrzymuje się przy pomocy polskich środków publicznych transferowanych w ramach programu wspierania Polaków poza granicami kraju, w tym przypadku za pośrednictwem Fundacji „Wolność i Demokracja”. Znamienne, że Wójcicki z góry i niejako automatycznie pisze o pojednaniu w czasie gdy niewiadomo jeszcze czy zostanie położony fundament dla niego niezbędny – czy Polacy i Ukraińcy wypowiedzą wobec siebie prawdę, całą prawdę i tylko prawdę na temat historii wzajemnych relacji. Pisząc o zasadniczych różnicach w opisywaniu tej przeszłości Wójcicki czyni przedziwne aluzje – „Która „prawda historyczna” jest słuszniejsza?” – pyta w swoim tekście, by równie aluzyjnie odpowiedzieć – „Narracje polskie i ukraińskie wbrew pozorom są bardzo podobne”. Nietrudno zauważyć, że nie tylko drugie zdanie tego fragmentu, ale także cudzysłów opatrujący „prawdy historyczne” Polaków i Ukraińców sugeruje, że „narracja” jednych i drugich pozostaje w takiej samej zgodności z rzeczywistą historią. Wójcicki gładko zrównuje polskie podziemie niepodległościowe i powojenne OUN-UPA pisząc, że „zarówno w Polsce jak i kraju nad Dnieprem na liście herosów narodowych znów pojawili się powojenni bohaterowie walczący z UB i NKWD”. Przy czym ulatnia się gdzieś świadomość, że wśród „herosów walki z NKWD” po 1944 r. nie brakowało osobników z rękami unurzanymi po łokcie we krwi polskich cywilów, a ich towarzysze próbowali kontynuować zbrodnicze działania na terytorium „Polski Ludowej”.

Pozornie Wójcicki rozróżnia stosunek obu narodów do wzajemnej historii. Jak pisze „Polacy po głębszych dyskusjach z ukraińskimi historykami otwarcie mówią o własnych zbrodniarzach w struktura niepodległościowych, o ludziach, którzy oprócz walki z komunistami i nazistami zabijali także cywilną ludność ukraińską. Stronie ukraińskiej na razie brakuje podobnego zrozumienia udziału ukraińskich partyzantów w akcjach przeciwko polskiej ludności cywilnej”. Nie trudno zauważyć, że ten manewr ukrycia masowego ludobójstwa za terminem „akcji” służy autorowi do skandalicznego posunięcia – budowania symetrii między funkcjonowaniem Armii Krajowej czy innych organizacji polskiego podziemia a funkcjonowaniem „ukraińskich partyzantów”.

Kopiowanie ukraińskiej narracji

Wójcicki zresztą gorliwie wchodzi w rolę ich adwokata zaznaczając, iż w przypadku zbrodni „mówimy tu nie o wszystkich członkach UPA lecz o organizatorach i bezpośrednich wykonawcach pacyfikacyjnych polskich wsi”. To zadziwiające ujęcie kwestii. Z pewnością znajdziemy garść członków SS, którzy będąc w szeregach tej organizacji nie mieli okazji do własnoręcznych mordów na cywilach czy nawet organizacyjnego pomocnictwa. A jednak nie przeszkodziło to ani historykom, ani prawnikom uznać SS za organizację zbrodniczą. Bo też była to organizacja kolektywnie wykonująca zbrodnicze, zupełnie otwarcie przed nią wyłożone, plany swojego politycznego kierownictwa, a także organizacja legitymizująca się i kreśląca swoje ostateczne cele w ramach równie otwarcie zbrodniczej ideologii. Dokładnie z tym samym mamy do czynienia w przypadku OUN-UPA, których ideologia została już wyczerpująco opisana przez historyków. To zresztą stanowi o jakościowej różnicy (poza różnicą w liczbie ofiar) między zaplanowanym i systematycznie prowadzonym ludobójstwem przeprowadzonym przez ukraińskich nacjonalistów, a żywiołowym, desperackim i czasem faktycznie morderczym odwetem polskich oddziałów. Wójcicki albo tego nie wie, albo nie rozumie (w takim przypadku powinien pogłębić wiedzę), albo co gorsza, powszechnie dostępną wiedzę pomija co jest już zachowaniem haniebnym. Wójciki konsekwentnie zrównuje jednak polskie podziemie niepodległościowe z OUN-UPA potrafiąc jedynie zadeklarować, że „rzeczą oczywistą będzie moje potępienie zarówno ukraińskich, jak i polskich bandytów”.

Nie rozumiem jak komuś kto uważa się za Polaka, a kto pochodzi z terenów dawnego województwa lwowskiego, która to ziemia w 1944 r. parowała aż od polskiej krwi po rozkazie dowódców UPA o „przyspieszeniu likwidacji elementu polskiego”, nie zadrży ręka przy pisaniu sformułowań jakie zacytowałem. Jakby tego było mało Wójcicki insynuuje, że każde działanie na rzecz oficjalnego usankcjonowania prawdy jest wpisywaniem się w próbę „podżegania przez wrogów Polski i Ukrainy do konfliktu na tle etnicznym”. Szantaż na ruskiego agenta jest dobrze przećwiczony przez redakcję „Gazety Polskiej”. Fakt, że posuwa się do niego także Wójcicki by wystąpić przeciw usankcjonowaniu przez Sejm oficjalnego przekazu, który oddałby prawdę o kresowym ludobójstwie, czyni jego tekst w dwójnasób skandalicznym. Nie ma żadnej wątpliwości, rozwiewa je chociażby udział Wójcickiego w dyskusjach na portalach społecznościowych, że jego artykuł jest głosem z perspektywą na zbliżającą się rocznicę “krwawej niedzieli” 11 lipca 1943 r. Napisanym w czasie w którym trwa w Polsce gorąca publiczna debata o formie w jakiej ta data zostanie uwzględniona w państwowej polityce historycznej. Wójcicki w dyskusji tej nie staje na gruncie polskiej wrażliwości, która zdaje się być mu obcą. On po prostu kopiuje narrację władz Ukrainy i ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej, wedle której na Kresach mieliśmy do czynienia z „polsko-ukraińskim konfliktem” w toku którego obie strony popełniały „zbrodnie”.

Wójcicki zresztą nie rozumie, bądź nie chce zrozumieć jeszcze jednego. Jeśli teraz nie przetniemy zatrutego wrzodu niepamięci, jeśli teraz nie błyśniemy Ukraińcom prawdą w oczy, ten wrzód, który narasta po tamtej stronie granicy, będzie rósł, będzie jątrzył. Rację ma bowiem główny parlamentarny promotor projektu uchwały sejmowej w sprawie kresowego ludobójstwa poseł Michał Dworczyk, że „polityka historyczna Ukrainy – sprowadzająca się w uproszczeniu do budowania nowoczesnej tożsamości ukraińskiej o etos OUN i UPA – prowadzi w sposób niemal pewny do tego, że za kilka lat między Polakami a Ukraińcami wyrośnie mur niezgody i niezrozumienia”.

Polskość to zobowiązanie a nie etykietka

Każdy Polak zobowiązany jest dochować podstawowej lojalności wobec własnego narodu. Ta zaś przejawia się poprzez elementarną lojalność wobec przeszłych pokoleń, szczególnie wobec pomordowanych właśnie dlatego i tylko dlatego, że byli Polakami. Lojalność wobec tych co odeszli zachować możemy tylko przez prawdę i pamięć o nich, taka prawda i pamięć jest jednym z fundamentów jakiejkolwiek wspólnoty narodowej. Tego typu narodowy obowiązek obejmuje nawet tych Polaków, którzy są obywatelami innych państw. Także Polaków na Kresach. W dyskusji na portalu Facebook, nota bene pod wpisem posła Dworczyka, Wójcicki wyraźnie zasugerował, że po prostu obawia się lub uważa za niemożliwe reprezentować polski punkt widzenia na współczesnej Ukrainie. Jego wypowiedź całkowicie demaskuje upowszechnianą gorliwie przez „Gazetę Polską”, i przez samego Wójcika propagandę o bezwzględnie pozytywnym, nienagannie przyjacielskim stosunku Ukraińców do Polaków. Płaszczyzna dyskusji historycznych udowadnia, że Ukraińcy mają nienagannie przyjacielski stosunek do Polaków tylko wtedy gdy ci ostatni są wobec nich całkowicie ulegli.

Odwiedzałem Kresy tylekroć i poznałem ja na tyle, że nauczylem się pokory wobec ich mieszkańców. Pielęgnowanie i wyrażanie polskości, tego co się na nią składa, jest na Kresach realnym wyzwaniem. Nigdy nie dawałem sobie moralnego prawa do instruowania kresowych rodaków jakie ofiary mają ponosić, bo sam ich nie ponoszę mieszkając w obecnych granicach państwa polskiego. Jest jednak zasadnicza różnica między wstrzymaniem się przed wymagającym poświęcenia daniem świadectwa, a aktywnym występowaniem przeciw prawdzie, jako promotor sformułowań obrażających wręcz pamięć pomordowanych i godność narodową.

Znam Polaków z Wileńszczyzny. Reprezentujący ich działacze polityczni i społeczni, tamtejsi polscy publicyści nigdy nie godzili się na szkalowanie Armii Krajowej, nawet wtedy gdy w 1992 r. działalność AK stała się przedmiotem postępowania litewskiej Prokuratury Generalnej. Nigdy też nie cofali się przed jasną oceną ludobójczej działalności litewskich kolaborantów III Rzeszy. W jeszcze trudniejszych warunkach działacze Związku Polaków na Białorusi upamiętniają Armię Krajową kolejnymi pomnikami i krzyżami, mimo że są one niszczone przez „nieznanych sprawców”, najpewniej ze służbowymi legitymacjami. Bo też polskie podziemie w świetle białoruskiego prawa i neosowieckiej polityki historycznej białoruskich władz nadal zaszufladkowane jest jako zbrodniczy „bandytyzm”. Młodzi Polacy z Grodzieńszczyzny zajmujący się wspieraniem kombatantów polskiego podziemia są obiektem inwigilacji i zastraszania ze strony milicji i KGB. Jednocześnie prezes ZPB Mieczysław Jaśkiewicz czy polscy blogerzy z Lidy nie wahają się dawać twardej odprawy białoruskim opozycjonistom gdy ci nazywają II Rzeczpospolitą „okupantem” a żołnierzy AK “mordercami”. Nie mam prawa wymagać od każdego kresowego Polaka tak daleko idącej asertywności. Mam jednak prawo wymagać, od każdego Polaka, by nie szargał narodowej pamięci.

Karol Kaźmierczak

14 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply

  1. endek
    endek :

    Dobra wiadomość jest taka, że ten szmatławiec ma sprzedaż miesięczną tylko ok. 20 tys. egzemplarzy i kupuje go jedynie pisowski beton przekonany o zbawiennej roli USA i rychłej ruskiej agresji. Zła wiadomość jest taka, że sekciarze z gazety “polskiej” i republiki opanowali część tvp (TVP info) i te swoje mądrości codziennie wbijają nieświadomym rodakom do głów. Jednocześnie traktują TVP, będącą przecież własnością wszystkich obywateli, jako miejsce do nachalnej promocji swoich dziennikarzy. W serwisach TVP Info niemal codziennie podawana jest za gazetą “polską” jakaś niesłychanie “istotna” informacja

    • zan
      zan :

      Pycha kroczy przed upadkiem. PiS olewa ekonomię. Rządy PiS skończą się tak jak się skończyły rządy PO. Gazecina “polska” oberwie wtedy podwójnie. Do tej pory pozowała na wielką opozycję i zbijała kapitał polityczny na upadku Polski pod rządami Tuska.

      • zan
        zan :

        No faktycznie szukanie wszędzie Żydów to przesada. A jednak w tej grupie zadziwia zastanawiająca nadreprezentacja osób których przynajmniej jeden rodzic był Żydem, i w ogóle, że Żydzi tak dobrze się czują w klimatach neobanderowskich. Żydofil Kaczyński ramię w ramię z żydożercą Tiahnybokoiem. Coś tu nie gra.

  2. adinocka
    adinocka :

    Sylwia znowu pierniczy pan jak potłuczony… To jak znalazł pan w końcu informację na temat zbrodni sowieckich na terenie II RP w dwudziestoleciu międzywojennym, których w/g pana nie było? Doczytał pan np: o Cyrylu Orłowskim czy o zamachach na Bułak-Bałachowiczów?

      • boruta
        boruta :

        J…inocka ty koszerna mendo – co – znowu chcesz draki łajzo chachłacka? Ugryzło cię w rów jak o mośkach mowa?Chcesz draki to będziesz ja mieć cebulowy tłuku.Nie chcesz draki – to odwal się od Polaków padalcu ukrze

        • sylwia
          sylwia :

          W żadnym moim wpisie nie było stwierdzenia, że w II RP nie było przestępczej działalności agentur sowieckich. Jeśli Ukraińcowi ‘Adinocka’ wydaje się inaczej to niech Ukrainiec ten taki wpis zacytuje. Natomiast był wpis porównujący zbrodnie ukraińskie przeciwko Polakom ze zbrodniami sowieckimi przeciwko Polakom. Powtarzam go tutaj: ‘… Według G.Hryciuka straty polskie (powrotne i bezpowrotne) w Galicji Wschodniej i na Wołyniu z rąk sowieckich wynoszą około 150 tysięcy, w tym około 130 tys. deportowanych. Zamordowano na miejscu więc około 20 tys. polskich mieszkańców tych ziem. Nie wiem, ile osób spośród deportowanych zmarło w transporcie i w łagrach. Jednak, nawet przyjmując nieprawdopodobnie wysoką śmiertelność 50% – otrzymamy łączną liczbę polskich ofiar z rąk sowieckich mniejszą niż liczba ofiar zbrodni banderowskich – 85 tys. zabitych (sądzę, że w rzeczywistości było to mniej, proszę o ewentualne korekty). Jak widać, nawet łączna liczba ofiar zbrodni niemieckich i sowieckich na polskiej ludności Kresów Południowo-Wschodnich i tak jest mniejsza niż liczba ofiar banderowskich [ukraińskich]. Nawet jeśli doliczymy do niej ofiary zbrodni katyńskiej (które wszak pochodziły także z ziem nie będących obiektem tej analizy, czyli także z centralnej i zachodniej Polski), dalej będzie to mniej. Zbrodnie banderowskie nie były więc żadnym marginesem. Przewyższyły zbrodnie sowieckie i niemieckie na Polakach, na porównywalnym obszarze, nie tylko pod względem okrucieństwa i stosowania barbarzyńskich metod zabijania, ale także w liczbach bezwzględnych. I to w sytuacji, gdy OUN-UPA dysponowały dużo mniejszym od Niemców i Sowietów aparatem zbrodni. Gdyby ukraińskim nacjonalistom udało się zbudować wymarzoną „samostijną Ukrainę”, być może ich zbrodnie przewyższyłyby – pod każdym względem – Holokaust i Hołodomor razem wzięte. ( http://65-lat-temu.salon24.pl/520145,oun-upa-byly-gorsze-od-niemcow-i-sowietow-razem-wzietych ) O ogromie polskich ofiar ludobójstwa ukraińskiego: ‘… Lwowski historyk – B. Iwasiuta – jeszcze w roku 1954 obliczył, że z rąk OUN-UPA oraz innych szowinistów ukraińskich zginęło 685 000 byłych obywateli II RP – Polaków i Żydów. Inni historycy ukraińscy M.W. Warwarcow i O. Dobrecowa liczbę tę podwyższyli do 800 tys.3 A ja myślę, że biorąc pod uwagę czas trwania mordów od września 1939 r. do „Akcji Wisła” w 1947 r. i olbrzymi obszar, na którym trwały mordy, śmiało można przyjąć, że z rąk ukraińskich nacjonalistów w męczeński sposób zginęło około 1 mln Polaków. Nie mogę zrozumieć, dlaczego nasi historycy zaniżają liczbę ofiar i piszą tylko o 100 do 200 tysięcy zamordowanych. Zaniżając wielokrotnie liczbę ofiar idą na rękę ukraińskim nacjonalistom, bo w interesie morderców jest zaniżanie liczby ofiar i pomniejszanie w ten sposób swoich win. Jakże polscy „znawcy” tematu mogą napisać o 200 000 ofiar, skoro tylko od 1 do 16 września 1939 roku ukraińscy nacjonaliści zamordowali około 550 000 polskich uciekinierów na Kresy i polskich żołnierzy, będących w mniejszych zgrupowaniach, powracających do swoich rodzin na Kresach. [Ukraińcy] rozbrajali ich zabierając ubrania i buty, gołych wiązali kolczastym drutem i żywcem zakopywali do ziemi…’ ( http://www.cracovia-leopolis.pl/index.php?pokaz=art &id=2392 za ‘Kresy Wschodnie we krwi polskiej tonące’, praca zbiorowa pod red. Jana Sokoła i Józefa Sado, Chicago, Poznań, ISBN 83-9008523-1-4 ). Jednakże akcja terrorystyczna o tej skali – zwłaszcza krwawe szaleństwo lipca – nie była możliwa bez masowego poparcia wsi ukraińskiej. Oddziały UPA nie byłyby w stanie podjąć same akcji o tym nasileniu. Nie da się zaprzeczyć istnieniu częstego, a nawet masowego udziału chłopów ukraińskich w akcjach pogromowych i temu, że właśnie ich zachowanie było szczególnie okrutne. ( http://www.ji.lviv.ua/n20texts/pol/olszan-pol.htm )…’

  3. adinocka
    adinocka :

    Zero zdziwień. Na portalu Wójcickiego Wizyt.net (dofinansowany przez MSZ) są takie kurioza jak twierdzenia, że za ludobójstwo na Wołyniu odpowiada NKWD bo dopóki Ruscy nie otworzą archiwów… nie można temu zaprzeczyć ani potwierdzić. Każdy podważający tego typu kurioza nazywany jest ruskim agentem i banowany. Wójcicki to osoba kompletnie zastraszona i dla neoupowców pożyteczny idiota.