Pałac w Kraskach

Kraski (Краскі) to niewielka wieś w rejonie wołkowyskim na Białorusi, położona nad rzeką Zelwianką o ok. 20 km na południe od Wołkowyska, przy szosie z Podoroska do Porozowa.

Na terenie dawnego majątku ziemskiego zachował się tu interesujący zespół pałacowy. W 1 połowie XIX w. majątek należał do Bułharynów, a od połowy tego stulecia do 1939 r. stanowił własność Sieheniów. Ostatni właściciele majątku, bracia Przemysław i Tadeusz Siehieniowie, zostali aresztowani przez Sowietów we wrześniu 1939 r. i zaginęli bez wieści w 1940 r. Cały teren dworski zajmuje ponad 50 ha. Pałac składa się ze starszego parterowego drewnianego korpusu zbudowanego przez Bułharynów w 1839 r. i przybudowanego doń w 1905 r. przez Sieheniów dwukondygnacyjnego murowanego korpusu z dwoma wieżami, utrzymanego w stylu neogotyckim. Jedna z wież jest czworoboczna, druga – cylindryczna. Obie są trójkondygnacyjne i zwieńczone krenelażami. Główne wejście, pozostawione przy starej części pałacu, otrzymało formę neogotyckiego ganku z ostrołukowym portalem, czterema pinaklami i krenelażem. W bogatym wystroju zewnętrznym wykorzystano fryz, profilowane gzymsy, nisze i rozety. Po II wojnie światowej w pałacu mieściło się sanatorium dziecięce, obecnie od kilkunastu lat budynek jest nieużytkowany, choć znajduje się w stosunkowo niezłym stanie. Pałac otacza zdziczały park krajobrazowy o pow. ok. 6 ha, położony nad brzegiem rzeki Zelwianki i utworzonego przez nią stawu. Można tu znaleźć kilka gatunków egzotycznych drzew i krzewów. Topolowa aleja łączy teren dworu z dawnym folwarkiem, gdzie zachowały się drewniane i murowane zabudowania gospodarcze dawnego majątku z XIX i XX w., m.in. obory, spichlerze, lodownia i ruiny stajni z metalowymi żłobami.

Tekst i zdjęcie:

Grzegorz Rąkowski