Polska jest świetnym lustrem historii XX wieku

Prezes IPN Janusz Kurtyka ocenia rosyjską politykę historyczną i nasze rodzime działania na rzecz odkrywania własnej historii.

W wywiadzie dla ,,Rzeczpospolitej” pt. ,,Mit nieskazitelnej historii świętego imperium Rusi” prezes Kurtyka rozwiewa jakiekolwiek wątpliwości na temat okoliczności wybuchu II wojny światowej oraz odpowiedzialności za nią. Polska została zaatakowana przez hitlerowskie Niemcy w wyniku odrzucenia propozycji przystąpienia do osi, a ZSRS latach 1939 – 1941 był najlepszym sojusznikiem Hitlera, udzielającym mu pełnego wsparcia. Obala on również sowiecką tezę o pakcie Ribbentrop-Mołotow jako zyskaniu na czasie przez Kreml przygotowujący się do wojny z Niemcami.

Prezes IPN zwraca także uwagę na powrót to mitu ,,nieskazitelnej historii świętego imperium” rosyjskiego, tym razem w nowoczesnej wersji, gdzie znaczącą rolę odgrywa udział ZSRS w II wojnie światowej – Rosjanie pokazywani są jedynie jako pogromcy Hitlera i wyzwoliciele Europy Środkowo – Wschodniej. Coraz większą rolę znów zaczyna odgrywać w Rosji propagandowe wykorzystanie historii (tak jest w przypadku sowieckiej fałszywki mającej być tajnym protokołem zawartym między Polską a Niemcami w 1934 r.), zastępujące pracę badawczą mającą na celu obiektywny obraz wydarzeń historycznych.

Niemcy z kolei zdaniem Janusza Kurtki prowadzą bardzo skuteczną politykę historyczną, podstawą jej pozostają jednak rzetelne i mające potężne finansowanie badania naukowe. Efekty ich są oczywiście wybiórczo wykorzystywane przez władze w Berlinie, ale same badania mają niezaprzeczalną wartość. Polemizuje także z wizją rozbudowanego niemieckiego ruchu oporu przeciw Hitlerowi w czasie II wojny światowej – były to raczej przypadki odosobnione oraz próby przewrotu podejmowane przez oficerów nie z powodu sprzeciwu wobec prowadzonej przez Hitlera polityki wojennej, lecz jej późniejszej nieskuteczności i rychłego upadku Niemiec. W dziedzinie masowej wyobraźni nasi zachodni sąsiedzi nas zdecydowanie wyprzedzają – w Niemczech co jakiś czas powstają filmy dotyczące II wojny światowej, w Polsce natomiast, mimo ogromnego zapotrzebowania i wielości tematów produkcje są nieliczne, a przecież Polska jest świetnym lustrem historii XX wieku, z jej zakrętami i ciągłą walką przeciw totalitaryzmom.

Niestety nie wiadomo także jeszcze jakie oblicze będzie miało planowane Muzeum II Wojny Światowej (przedstawiciele IPN ani Muzeum Powstania Warszawskiego nie zostali zaproszeni do prac w Radzie tej inicjatywy). Przy okazji tego tematu prezes Kurtyka przypomina również o znaczącej roli edukacyjnej jaką spełnia kierowana przez niego instytucja, często niestety niedoceniana.

Odnosząc się do pytania o współpracę z sąsiadami Polski, podkreślił wymianę z Ukrainą (m.in. w kwestii zbrodni katyńskiej), choć zwrócił też uwagę na negatywne tendencje związane z ukraińskim nacjonalizmem i gloryfikacją UPA – wciąż istnieje potrzeba całościowych badań nad działalnością tego ugrupowania i odsłonięcia bolesnych kart wspólnych dziejów (pamiętając, że to w Kijów był stolicą Rusi, a I Rzeczpospolita stała się obszarem wymiany kulturowej między naszymi narodami). Ową wspólnotę doświadczeń należałoby wreszcie wprowadzić do świadomości.

Ważnym elementem takiej polityki mogłoby być powstanie muzeum Kresów, które jednakże nie może zaistnieć bez wsparcia państwa (miałoby to być muzeum związane z wielokulturowym dziedzictwem I RP). Według prezesa Kurtki dokonujące się zapomnienie Kresów grozi oderwaniem od znaczącego obszaru polskiej kultury oraz zerwaniem międzypokoleniowego kodu kulturowego.

Opracowanie:Kresy.pl

Źródło:Rzeczpospolita

http://www.rp.pl/artykul/2,356162_Mit_nieskazitelnej_historii_swietego_imperium_Rusi.html