Popiele

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. B. Chlebowskiego, t. 8, Warszawa 1887, s. 796.

Popiele 1.) rus. Popeli, wś, pow. drohobycki, 10 klm. na płd.-zach. od sądu pow. w Drohobyczu, 6 klm. od urz. poczt, i tel. w Borysławiu. Na płn. leżą Uniatycze, na płn.-wsch. Dereżyce, na wsch. Hubicze i Bania Kotow­ska, na płd.-wsch. Borysław, na płd.-zach. Opaka, na płn.-zach. Jasienica Solna. Wś leży w dorzeczu Dniestru za pośrednictwem Ratoczyny, dopływu Tyśmienicy. Ratoczyna po­wstaje w połudn. stronie wsi, w lesie Rato­czyna, a płynie przez wschód, część obszaru na płn.-wsch. i przyjmuje w obrębie wsi od lew. brzegu strugi, powstające na płd.-zach.: Kotowiec i Czecza. Od praw. brzegu wpada do Ratoczyny pot. Słony. Zabudowania wiej­skie leżą w środku obszaru, w dolinie Kotowca i tworzą następujące części: P. Górne, P. Dolne, Mosty, Romanówka. Płd.-zach. część wsi zajmuje las Ratoczyna, ze szczytem t. n., zwanym też Kotowiec (720 mt.). Na płn., na lew. brzegu Czeczy, leży las Dąbrowa Popie­lowa, a na praw. brzegu las Murasków. Na płn.-zach. od zabudowań wiejskich wznosi się wzgórze Kamionka do 405 mt. Własn. więk. (Mikołaja Kryska) ma roli or. 617, łąk i ogr. 279, past. 58, lasu 1580 mr.; wł. mn. roli or. 938, łąk i ogr. 338, pastw. 483, lasu 38 mr. W 1880 r. było 193 dm., 1111 mk. w gminie, 20 dm., 128 mk. na obszarze dwors. Między mieszkańcami 39 rz.-kat., 1150 gr.-kat., 50 izrael.; 47 Polaków, 1155 Rusinów, 37 Niem­ców. Par. rz.-kat, w Drohobyczu, gr.-kat. w miejscu, dek. drohobycki. Do parafii należy Bania Kotowska. Erekcya cerkwi zachowana w oblacie w aktach grodzkich w Przemyślu, r. 1690 uczyniona pod wpływem Inocentego Winnickiego, ówczesnego władyki przemy­skiego, uwalnia duchownego od wszelkiej za­wisłości i ciężarów. We wsi są dwie cerkwie, szkoła etat. 1-klas., gorzelnia, rafinerya nafty i tartak wodny o 2 piłach zwyczajnych i 2 cyrkularnych. Tartak spotrzebowuje rocznie 60 mt, kub. drzewa świerkowego i jodłowego, a produkuje 36 mt. kub. tarcic, łat i rygli. Siarczyński (rkp. Ossol. Nr. 1829) pisze: że Władysław Jagiełło nadał tu w r. 1414 grun­ta rycerzowi Popielowi, gdzie tenże, jak wspo­mina Niesiecki, wieś ludźmi zasiadłą założył i ta była siedliskiem Popielów. W pierwszej połowie XIX w. dziedziczyli tę wieś hr. Karniccy, W r. 1853 zmarła w P. Teresa Hiżdef, 130 lat licząca. Pamiętała ona liczne zdarze­nia odnoszące się do tej miejscowości, jak np. ostatni napad nieprzyjacielski, podczas które­go spaloną została cerkiew (Przyjaciel Domo­wy, 1853).