Jerzy Karol Chodkiewicz

Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 369.

Chodkiewicz Jerzy Karol, h. Gryf z miecz. (1646 – 1691), oboźny W. Ks. Lit. od r. 1678, pułkownik J. Kr. Mci, syn Hieronima Karola i Izabeli z Lackich Tryznowej. Wcześnie osierocony, został wychowany przez stryja Aleksandra Krzysztofa, biskupa wendeńskiego. Po ojcu otrzymał staro­stwo błudeńskie. Uczestniczył w elekcji Jana III, którą podpisał z pow. słonimskim, i pod wodzą tego króla walczył z Turkami pod Chocimem, Żórawnem i Kamieńcem. Na sejmie 1678 r. zo­stał mianowany deputatem do rezydowania przy królu. Posłem był z pow. trockiego na sejmie gro­dzieńskim w r. 1688, a z pow. mozyrskiego na warszawskim w tym samym roku. Jako kolator supraślskiego klasztoru po śmierci archimandryty Michniewicza prezentował na archimandrię Symeona Cyprianowicza, protokonsultora zakonu bazylianów, metropol. Żochowskiemu w r. 1691. Żochowski jednak nie zatwierdził Cyprianowicza, forytując swego siostrzeńca Doroszkowskiego, za którym wstawiał się u Ch-cza hetman K. Sa­pieha. Zatarg o archimandrię trwał długo jeszcze po śmierci Ch-cza, który zmarł, pozostawiając niezakończony proces z Dolskimi o maj. Kozakowszczyznę w pow. lidzkim. Pochowany w bazyliańskiej cerkwi supraślskiej. Żonaty był z Teklą Naruszewiczówną, podkanclerzanką lit., która po­wtórnie wyszła za mąż za P. Paca, starostę żmudź., a po raz trzeci za J. K. Kaczanowskiego, ścię­tego przez pamiętnikarza Krzysztofa Zawiszę w r. 1702. Dziećmi J. K. i Tekli Ch-czów byli: Iza­bela, Joanna Zarankowa, starościna żmudzka, i Jan Karol, starosta błudeński, pułkownik wojsk litewskich. Ch. posiadał w Wilnie pałac zw. Chodkiewiczowskim “z Rybnego Końca pod Smoka­mi”, zwrócony na ul. Wielką i bramę Spaską.

Boniecki; Uruski; Żychliński, XI 25; Akta wil. Komisji Archeograficzeskij, XX 185; Wil. Archeograficzeskij Sbornik, IX 277-9; Vol. leg., V 306,553; Enc. Org., ; Wolff, Senatorowie i dygnitarze etc., 248; tenże, Pacowie, Pet. 1885; Arch. Akt Dawnych w Wilnie, vol. 57, k. 754, testament Jana Karola Ch. z 6 XII 1712.

Ryszard Mienicki