Jerzy (Jurij) Chodkiewicz

Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 369.

Chodkiewicz Jerzy (Jurij),kasztelan trocki, naj­młodszy syn wojewody nowogrodzkiego Aleksan­dra, niewielką, w porównaniu z braćmi, odegrał rolę w polityce litewskiej. W r. 1549 został stol­nikiem a w r. 1555 krajczym litewskim. W listo­padzie 1563 r., po zawarciu chwilowego rozejmu z carem Iwanem, został wysłany do Moskwy wraz z Grzegorzem Wołłowiczem i Michałem Haraburdą na układy o stały pokój i o wykupno jeńców. Rokowania te spełzły beztfwocnie. Po­wtórnie jeździł Ch. na czele poselstwa do Moskwy w maju 1566 r., tym razem już jako kasztelan trocki (od 23 III 1566). Osiągnął tylko chwilowy rozejm. Po tych doświadczeniach tym lepiej zro­zumiał on, wraz z całą rodziną, konieczność ści­ślejszej unii litewsko-polskiej. Uczestnicząc wraz z bratem Grzegorzem i bratankiem Janem w zwo­ływanym przez Radziwiłła Rudego zjeździe w Wil­nie w marcu 1569, Jerzy podpisał projekt unii, który strona litewska zamierzała przeciwstawić projektowi polskiemu. Aby bronić litewskiej koncepcji unii, przybył Ch. 3 VI 1569 na sejm do Lublina, ale nie doczekał się wznowienia obrad: zmarł nagle 6 VI 1569 na apopleksję.

Z pierwszej żony Eugenii Hornostajówny po­zostawił Ch. syna (Konstantego) i córkę (Zofię), z drugiej, Zofii ks. Słuckiej, dwóch synów (Je­rzego i Hieronima) i córkę (Halszkę).

Boniecki A., Poczet rodów, 1883; Halecki O., Dzieje unii, 1920, II; Kossakowski S. K., Monografie historyczno-genealogiczne, wyd. II, 1876, I; Archieograficzeskij sbormk dokumientow otn k istorii sjewierozapadnoj Rusi, VII, IX; Działyński T., Źródłopisma do dziejów unii, 1856; Kojałowicz M., Dniewnik lublinskawo sejma, 1869; Oboleński- Daniłowicz, Possolskaja kniga, I; Przezdziecki Al., Jagiellonki polskie, V; Sbornik Impierat. Russk. Istoriczesk. Obszczestwa, t. 71; Teki Naruszewicza, t. 77 (rkp. B. Czart.); Arch. Królewieckie: B 2 i Ostpr. Foliant t. 53-6; Arch. Nieświeskie, działy IV, V, X.

Józef Jasnowski