Andrzej bp łucki

Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 106.

Andrzej, łaciński biskup łucki. Był on pierw­szym biskupem diecezji łuckiej po przeniesieniu do Łucka stolicy biskupiej z Włodzimierza, skoro utworzenie osobnej diecezji łuckiej obok włodzimierskiej, podjęte w r. 1404, nie dało się utrzymać. Syn Stanisława z Płońska (de Plansko, Spławski ?), jako kapłan diecezji płoc­kiej otrzymał biskupstwo łuckie na konsystorzu papieskim 21 XII 1425 I uiścił należne opłaty w łatach 1426 i 142S. Przez szereg lat po objęciu swej stolicy nie mógł jednak do­pełnić obowiązku osobistego przybycia do kurji, celem złożenia sprawozdania o stanie diecezji, a uczynił to dopiero w r. 1432 przez swego peł­nomocnika Stanisława, biskupa kijowskiego. Do­tację dla swej katedry uzyskał od W. ks. Witolda 1 IV 142S potwierdzoną następnie przez W. ks. Zygmunta w r. 1437. Od Witolda pochodzi również dotacja dla kapituły 15 VIII 1428. W r. 1429 brał udział w uroczystościach pod­czas świetnego zjazdu monarchów w Łucku, a po śmierci Witolda uczestniczył wraz z bi­skupem wileńskim i żmudzkim w akcie przymierza ks. Świdrygiełły z Zakonem niemiec­kim w Christmemel w czerwcu 1431. Ody jednak pomiędzy Świdrygiełłą a królem wy­buchła wówczas walka, przeszedł z Łucka do obozu królewskiego, lecz w drodze został przez żołnierstwo niemal doszczętnie ograbiony, wsku­tek czego król powierzył go opiece marszałka Jana Oleśnickiego. W latach następnych, 1432—34, występuje w aktach W. ks. Zygmunta, przyrzeka­jących wierność królowi, a 31 XII 1435 jest również świadkiem aktu wieczystego pokoju w Brześciu pomiędzy królem a Zakonem niemieckim. Zmarł najpóźniej w początkach roku 1459, gdyż dnia 10 IX 1459 nastąpiło już mianowanie jego następcy Wacława Raczkowicza.

Archiwum watyk. Reg. later., t. 264, f. 211 w.; Korzeniowski, Excerpta ex libris manuscriptis Archivi consist. Rom. (Script. Rer. Pol. XV), s. 78; Abraham, Sprawozd. z poszuk. w Archiwach i bibl., rzym. (Arch. kom. hist., ser. 2, t. I, odb., 1921, s. 8, 27 i 58); Simon, Supplementa ad historicani narrationem de collegiala Olycensi (Academia caes. romano cath. ecclesiastica Petropolitana 1892, s. 17 n.); Długosz, Historia, Op. XIII. s. 449, 486 1 487; Codex Vitoldi nr 1322, Mon. M. Ae. Hist, i VI, Kr. 1882; Downar Zapolski, Akty litowsko russkago gosudarstwa, Moskwa 1899; Ćztienja w imp. Obszcz. ist. i drew. ros, pri Mosków. Uniwer., t, 191) nr 5 i 9; Kutrzeba 1 Semkowicz, Akta Unji, Kr. 1932, nry 55, 56, 59 i 61; Vol. Leg. I, 127; Fijałek i Semkowicz, Kodeks dypl. katedry i diec. wileńskiej, Kr. 1933, I, nr 228.

Władysław Abraham