Jerzy Albinius

Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 47.

Albinius(podpisywał się też Albinus) Jerzy (+ 1570), rodem z Wielkiego Koźmina, humanista, biskup-sufragan wileński. Studja wyższe odbył w Uniwersytecie Krakowskim, na którym uzyskał w Wielkim Poście 1530 stopień bakałarza, a w rok później (1531) magistra sztuk wyzwolonych. Następnie przez dwa lata działał na wydziale filozoficznym jako tzw. extraneus (docent) non de facultate. W półroczu letniem 1531 r. czytał mianowicie listy Cycerona, a w półro­czu letniem roku następnego, Fasty Owidjusza. Jak cała młodsza generacja ówczesnych ma­gistrów krakowskich, był Albinius gorącym zwo­lennikiem humanizmu i wielbicielem literatury klasycznej, znajdując opiekę i poparcie u wpływowego profesora teologji i wicekanclerza uniwersytetu, Sr. Biela z Nowego Miasta. Jako humanista dał się też rychło poznać na polu literackiem. Już jako bakałarz współpracował przy wydaniu dziełka znanego humanisty-pedagoga niemieckiego, Piotra Mosellana (De primis apud Rhetorem exercitationibus praeceptiones 1530). W 1532 wydał dwa dziełka: M. Tuli i Ciceronis Invectivarum in L. Catilinam liber I,. do którego dołączył charakterystyczny wierszyk na cześć Cycerona, tego rodzica Lacjum — „Latii parentem” (De laudibus Ciceronis O. Albinij carmen extemporaneum), oraz drugie, przypisane St. Bielowi z zakresu wymowy łacińskiej (Ioannis Despauterii Niniuitae de accentibus sive dc recta prominciationis ratione libellus in commodum studiosorum seorsum excussus), do którego dodał własne uwagi na temat prozodji łacińskiej (k. D. 2^b: Georgij Albinij de quantitate syllabarum brevis annotatio). W roku następnym współpracował wraz z swym współkolegą z uniwersytetu i współziomkiem, Benedyktem z Koźmina, przy wydaniu poematu Lukana Farsaljów (G. Albinij de
auctore censoria epistoła). Ponadto ogłosił oryginalny zbiorek poczyj: Decasticha noven Masar urn Natoli Christ i congratulantium, 1531. Ostatnim śladem działalności literackiej Albina było wydanie w 1537 r. (dziś bliżej nieznane)’ mowy Cycerona „Pro Archia poeta”, przypisane Andrzejowi Bonerowi, synowi Franciszka. Opuściwszy uniwersytet, poświęcił się Albinius karjerze kościelnej, uzyskując probostwo w Lubzinie i kanonję w kolegjacie Marji Magdaleny w Poznaniu. W 1559 r. został powołany na stanowisko biskupa sufragana wileńskiego, na którem dał się poznać ze swych skłonności do nowinek religijnych oraz dążności do wprowadzenia liturgji polskiej (por. ks. J. Kurczewski, Kościół zamkowy czyli katedra wil., I 49 i tenże,. Biskupstwo wileńskie 1912 s. 77). Zmarł 10 maja 1570 r.

Henryk Barycz