Polscy migranci w Irlandii: wokół środowiska duszpasterstwa polonijnego, szkice teologiczne i społeczne

Nakładem wydawnictw ?Euro Nexus? z Dublina i krakowskiego ?Esprit? ukazała się jakże aktualna praca pod redakcją Marka Grubki i Marcina Lisaka zatytułowana ?Polscy migranci w Irlandii: wokół środowiska duszpasterstwa polonijnego. Są to szkice teologiczne i społeczne dedykowane ks. Andrzejowi Pyce SDS (1949-2007) niezapomnianemu duszpasterzowi polskich mieszkańców Irlandii. Stanowią one intelektualną próbę odpowiedzi na wyzwanie, jakie stanęło przed Kościołem rzymskokatolickim w Irlandii, na skutek napływu na Zieloną Wyspę migrantów z Polski.

Autorzy starają się opisać środowisko polskich migrantów i dać przynajmniej częściową odpowiedź, jakie metody duszpasterskie będą w nim najskuteczniejsze. Choć koncentrują oni swoją uwagę na środowisku polskim w stołecznym Dublinie, to jednak wypływające z nich wnioski w znacznej mierze dotyczą całej polskiej społeczności w Irlandii.

Dwie pierwsze części publikacji mają charakter naukowy. Zawiera studia i materiały teologiczne , zwłaszcza z zakresu teologii pastoralnej, a także opracowania socjologiczne. Ciekawy jest zwłaszcza artykuł o. Marka Grubki OP zatytułowany : „Duszpasterska posługa polskim emigrantom w Irlandii. Pastoralne studium na przykładzie ośrodka Dominikanie dla Polaków w Dublinie”. Charakteryzuje w nim polskie duszpasterstwo w Irlandii. Opisuje w nim też Dominikański Ośrodek Duszpasterski w Dublinie. Omawia jego tworzenie i próby wypracowania modelu funkcjonowania. Pisze o trudnościach we współpracy z Irlandczykami i porusza kwestie modelu duszpasterstwa emigracyjnego, a także przyszłość posługi wobec Polaków. Interesujący jest również szkic Roberta Reguły OP pt. Zadania polskich duszpasterstw w Iralandii w kontekście Instrukcji „Erga Migrantes Caritas Christi”: na przykładzie parafii St. Mary’s w Tallaght”. Ciekawe jest zwłaszcza jego zakończenie zatytułowane „Doświadczenia i perspektywy duszpasterstwa Polaków w Tallaght”. Wynika z niego, że sytuacja duszpasterska Polaków nie jest łatwa. Z jednej strony chcą bowiem zachować swoją tożsamość i korzystać z duszpasterstwa w języku polskim, a z drugiej księża irlandzcy chcieliby włączyć ich w życie swoich parafii, by poprzez nich je ożywić. Marek Grubka w swoim artykule dotyczącym posługi sakramentalnej wobec narzeczonych i małżeństw, przedstawia opracowanie danych z duszpasterstwa przy parafii St. Saviour,s. Mogą one być bardzo cenne zarówno dla teologów, jak i dla socjologów religii. Druga część książki zawiera prace socjologiczne autorstwa Marcina Lisaka. Autor dokonuje w nich oszacowania liczebności polskich imigrantów w Irlandii w 2008r. Kolejne dwa artykuły prezentują raporty z badań socjologicznych przeprowadzonych wśród uczestników nabożeństw w języku polskich w dublińskim kościele St. Saviour’s. Dzięki nim poznajemy pewien wycinkowy profil społeczności polskich imigrantów. Dowiadujemy się w nich także o religijności i orientacjach moralnych prezentowanych przez młodych polskich katolików, gromadzących się w jednym z irlandzkich kościołów. Choć nie są one reprezentatywne dla całej polskiej diaspory, to jednak przynoszą wiele cennych danych na temat strategii migracyjnych i życia na emigracji.

Część trzecia i czwarta książki składa się z tekstów o walorach popularyzatorskich. Prezentują one opis społecznej kondycji polskich imigrantów oraz opis doświadczeń aktorów życia społecznego Polonii, którymi są duszpasterze. Relacje te są zapisem żywego obrazu polonijnego świata w Irlandii, a jednocześnie stanowią cenny materiał źródłowy dla dalszych badań naukowych i analiz. Dużą wartość mają również zamieszczone w książce szkice społeczne. Agnieszka Pacyga pisze o swojej pracy w Konsulacie RP w Dublinie. Anna Paś kreśli panoramę obecnej kondycji społecznej polskich imigrantów w Irlandii. Tomasz Bastkowski opisuje model funkcjonowania jednej ze szkół polonijnych i wskazuje na edukacyjne potrzeby dzieci polskich migrantów. W artykule Aleksandry Hytroś- Kiwały czytelnik może zapoznać się z działaniem ośrodka pomocy psychologicznej. Książka zawiera też relacje dominikanów pracujących w ośrodku „Dominikanie dla Polaków”.

Dodać trzeba, ze cała praca jest efektem współpracy między polskimi i irlandzkimi dominikanami, podjętej dla dobra polskich migrantów.

Marek A. Koprowski

Polscy migranci w Irlandii, wokół środowiska duszpasterstwa polonijnego, szkice teologiczne i społeczne pod redakcją Marka Grubki i Marcina Lisaka, Kraków-Dublin 2010 Euro Nexus, Esprit.