Arcybiskupi Haliccy i Lwowscy obrządku łacińskiego

Czytelnik w pracy Rafała Prokopa może zapoznać się z 45 biografiami arcybiskupów lwowskich od Macieja z Egeru do Mieczysława Mokrzyckiego.

Nakładem Ośrodka „Wołanie z Wołynia” ukazał się tom 72 Biblioteki „Wołania z Wołynia” zatytułowany „Arcybiskupi Haliccy i Lwowscy Obrządku Łacińskiego” pióra Krzysztofa Rafała Prokopa. Praca ta jest czwartą wydaną przez „Ośrodek” i poświęconą sylwetkom biskupów obrządku rzymskokatolickiego, posługującym w diecezjach na dzisiejszej Ukrainie. Wcześniej „Ośrodek” opublikował podobne prace poświęcone biskupom kijowskim, łuckim i kamienieckim. Praca tą chce się on włączyć w zbliżające się sześćsetlecie przeniesienia stolicy arcybiskupiej z Halicza do Lwowa, która będzie obchodzona w 2012r. Publikację swoją przedmową opatrzył emerytowany arcybiskup lwowski, kardynał Marian Jaworski w pełni uznając ją za uzasadnioną napisał w niej m.in.: „W przededniu jubileuszu dwudziestolecia reaktywowania struktur diecezjalnych Kościoła rzymsko-katolickiego na Ukrainie, na czele ze stolicą metropolitalną we Lwowie, ukazuje się drukiem książka przynosząca szkice biograficzne o wszystkich dotychczasowych arcybiskupach halickich i lwowskich obrządku łacińskiego. W bliskiej perspektywie sześćsetnej rocznicy translacji siedziby arcypasterzy Kościoła łacińskiego na Rusi z Halicza do Lwowa jest to edycja ze wszech miar oczekiwana, dzięki niej bowiem na nowo stają przed naszymi oczami postaci hierarchów, którzy dźwigali na swoich barkach brzemię odpowiedzialności za społeczność ludu Bożego, zamieszkującego te ziemie na przestrzeni stuleci. Każdy z nich musiał zmagać się z niejednokrotnie trudnymi wyzwaniami i przeciwnościami, których w żadnej z epok nie brakowało, choć w naszym przypadku najbardziej obecne w pamięci są te wpisane w dzieje XX wieku. Przez bez mała trzy dekady stolica metropolitalna we Lwowie była pozbawiona wtedy arcypasterza, który to stan rzeczy miał trwać aż do owego pamiętnego dnia 16 stycznia 1991r. , kiedy to Papież Jan Paweł II powierzył mnie właśnie troskę o wielowiekowe dziedzictwo lwowskiej archidiecezji”.

Czytelnik w pracy Rafała Prokopa może zapoznać się z 45 biografiami arcybiskupów lwowskich od Macieja z Egeru do Mieczysława Mokrzyckiego. Wśród nich autor umieścił też dwóch biskupów nominatów, którzy zmarli przed objęciem stanowiska metropolity lwowskiego, czyli Jana Długosza i Mikołaja Dembowskiego. Pominął natomiast administratorów archidiecezji Jana Nowickiego i Mariana Rechowicza.

Biogramy uzupełniają aneksy opracowane na wzór tych zamieszczonych w poprzednich publikacjach. Czytelnik może dowiedzieć się z nich o translacjach Arcybiskupów Halickich i Lwowskich, miejscu ich pochówku i zapoznać się z wywodem sukcesji święceń biskupich XX-wiecznych metropolitów lwowskich. Może też przejrzeć wybraną literaturę przedmiotu, liczącą kilkaset pozycji. Autor, tak jak w poprzednich publikacjach, zachował proporcje w konstruowaniu biogramów hierarchów. Mają one podobną objętość. Życiorysy hierarchów z czasów nam bliższych nie dominują nad tymi ze średniowiecza. Biogramy są spisane w sposób przystępny i nie są obarczone aparatem naukowym.

Książka jest bogato ilustrowana fotografiami ze zbiorów Krzysztofa Rafała Prokopa, prywatnych zbiorów kard. Mariana Jaworskiego i Krzysztofa Tuni, a także Archiwum Arcybiskupa Eugeniusza Baziaka w Krakowie. Z niego pochodzi m.in. zdjęcie na okładce prezentujące herb arcybiskupa Jana Zamojskiego metropolity lwowskiego z lat 1604- 1614.

Podkreślić trzeba, że publikacją żywo był zainteresowany kardynał Marian Jaworski. Z uwagą nie tylko zapoznał się ze swoim curriculum vitae , ale od początku błogosławił całemu przedsięwzięciu, którego realizacja nie była łatwa. Także obecny metropolita lwowski Mieczysław Mokrzycki życzliwie odniósł się do publikacji, udzielając autorowi autobiograficznych informacji.

Książka ta jest z pewnością dużym wydarzeniem wydawniczym i sukcesem zarówno autora, jak i Ośrodka „Wołania z Wołynia”, który podjął się jej edycji, kontynuując serię redagowana przez ks. Witolda Józefa Kowalowa. Będzie ona odgrywała wieloraka rolę. Może służyć nie tylko dla historyków, ale dla szerokiego kręgu odbiorców. Propaguje ona bowiem pozytywne wzorce pasterzy Kościoła, którzy byli przewodnikami ludu Bożego. Na wagę takich publikacji zwrócił uwagę w swojej przedmowie kardynał Marian Jaworski pisząc, jak ważne „jest propagowanie szlachetnych wzorców życiowych i ukazywanie – w dostępny sposób – losów osób, które niegdyś kształtowały oblicze Kościoła pielgrzymującego przez doczesność. Również w ich życiu nie brakowało momentów podejmowania trudnych decyzji i wyborów, czasem także chwil słabości i zwątpienia, które zapewne nikomu nie będą zaoszczędzone. Nam, żyjącym, przypomina to, że stale mamy obowiązek pamiętać o nich wszystkich w naszych modlitwach, których sami nie mniej potrzebujemy.

Upraszając wstawiennictwo bł. Jakuba Strepy i św. Józefa Bilczewskiego – wyniesionych do chwały ołtarzy pasterzy Kościoła lwowskiego, z serca błogosławię czytelnikom tej książki”.

Marek A. Koprowski

Krzysztof Rafał Prokop, Arcybiskupi Haliccy i Lwowscy. Szkice biograficzne, Redaktor serii Ks. Witold Józef Kowalów, Ośrodek „Wołanie z Wołynia”, Biały Dunajec 2010.

Książkę można zamawiać pod następującymi adresami:

Ośrodek „Wołanie z Wołynia” skr. poczt. 9, 34-520 Poronin

http://www.wolaniecom.parafia.info.pl/

e-mail: [email protected]