Tropami Witolda i Karaimów

Dla Litwinów to symbol ich turystyki i jedna z największych atrakcji. Kto był na Litwie, a nie odwiedził Trok, ten nie może o sobie powiedzieć, że widział ją w całą. Ta licząca 7,3 tys. mieszkańców miejscowość, odległa o 23 km od Wilna, ma istotnie wiele do zaoferowania.

Od 1960 r. Troki są sercem Trockiego Historycznego Parku Narodowego, obejmującego 8200 ha. Powołano go do ochrony Pojezierza Trockiego, składającego się z 32 jezior, które sprawiają, że niektórzy krajoznawcy porównują Troki z Wenecją lub Petersburgiem. W parku istnieje 9 rezerwatów, jeden z nich chroni unikatową starą dąbrowę.

Symbolem Trok jest gotycki zamek na wyspie założony w XIV w. Był on ulubiona twierdzą Witolda, choć estymą cieszył się także u Kazimierza Jagiellończyka.

W Trokach zobaczyć też trzeba pozostałości tzw. zamku lądowego. Znajduje się on w najwęższym miejscu półwyspu trackiego, wzniesiony został przez Kiejstuda, zrujnowały go zaś wojska moskiewskie w 1655 r. Miał 11 baszt, a jego mury były wysokie na 9 metrów, był siedzibą władz miasta i starosty, obecnie jest częściowo zrekonstruowany.

Oprócz zabytków militarnych w Trokach zachowało się też sporo spuścizny związanej z Karaimami. Ich licząca 150 osób społeczność nadal mieszka w Trokach przy ulicy Karaimskiej. Jej członkowie pełnią niejako rolę żywych eksponatów w swoistym skansenie, który tworzą należące do nich zabudowania. Ich drewniane obejścia są bardzo charakterystyczne – domy zwrócone szczytami do drogi mają po trzy okna. Spacerując po ulicy Karaimskiej, zajrzeć trzeba też koniecznie do Muzeum Etnograficznego przy niej się znajdującego. Wizyta w nim pozwoli nam lepiej zrozumieć i poznać tradycję oraz kulturę Karaimów.

W Trokach jest jeszcze Kenesa, czyli drewniany karaimski dom modlitewny. Świątynia ta przypominająca synagogę jest bodaj jedyną czynna na terenie całego dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Odwiedzić należy również “Stary cmentarz karaimski”, na którym znajdują się najstarsze nagrobki pochodzące z XV w. Jego zwiedzenie będzie niejako kropką nad i w wędrówce karaimskimi śladami w Witoldowym grodzie.

W granicach dzisiejszych Trok znajduje się też Zatrocze, stanowiące niegdyś centrum ordynacji Tyszkiewiczów. W latach 1896 – 1901 Józef Tyszkiewicz zbudował neoklasycystyczny pałac, który zachował się do dnia dzisiejszego. Obecnie poddawany jest restauracji.

Na zwiedzenie Trok wystarczy jeden dzień, nie musimy w nich nocować. Pozostając w Wilnie, możemy sobie zrobić miłą całodzienną wycieczkę do Trok, natomiast jeżeli chcielibyśmy spędzić w Trokach kilka dni, powinniśmy skontaktować się z Centrum Informacji Turystycznej Okręgu Trockiego, tel./ fax. +370 528 51 934 tel. kom. +370 672 09 476 , e-mail: [email protected]

Marek A. Koprowski