Zdołbunów

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV, pod red. F. Sulimirskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa 1895.

Zdołbunów, pierwotnie Dołbunów, wieś nad Horyniem, pow. ostrogski, gm. i par. Zdołbica (o 3 w.), posiada st. dr. żel. kijowsko-brzeskiej, wielkie koszary wojskowe, cegielnię, fabrykę cementu, biuro inkwirenta sądowego, wiele sklepów. Wieś od czasu zbudowania dr. żelaznej, jako ważna stacya węzłowa, bardzo się podnosi i przybiera pozór miasteczka. St. dr. żel. płd.-zach. (na przestrzeni Brześć-Kijów), pomiędzy Równem (o 12 w.) a Ożeninem (o 20 w.), odl. jest o 254*w. od Brześcia a 355 w. od Kijowa. Ze Z. prowadzi linia dr. żel. do Radziwiłłowa (długa 83 w.) i alej przez Brody do Lwowa. Podług reg. pobór. pow. Łuckiego z 1570 r. Myszko Sczasko wnosi z imienia swego Dołbunowa z 9 dym., 1 ogr. po 4 gr., 2 ogr. po 2 gr., 1 koła jedn. 24 gr. W 1583 r. własność już ks. Konst. Ostrogskiego, wwdy kijowskiego, który płaci ztąd z 5 dym., 8 ogr., 3 kół waln., 1 stępn. (Jabłonowski, Wołyń, 16, 85). Na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej 1757 r. darowana przez ostatniego ordynata ostrogskiego ks. Stanisławowi Lubomirskiemu, podstołemu koronnemu, dziś ks. Katarzyny Lubomirskiej.

J. Krz.