Wodniki

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. B. Chlebowskiego, t. 13, Warszawa 1893, s. 727-728.

Wodniki 1.) wś, pow. bóbrecki, 10 klm. na płn.-zach. od sądu pow. w Bóbrce, tuż na wsch. od st. kol. i urz. poczt, w Staremsiole. Na płn.- zach. leży Szołomyja, na płn.-wsch. Dźwinogród, na wsch. Kocurów, na płd.-wsch. Hryniów, na płd. Podmanasterz, na zach. Budków i Staresioło. W środkowej części obszaru powstaje pot. Wodniki i płynie na płn. Dolina potoku podmo­kła. Zabudowania leżą w środkowej części ob­szaru; na płn. od nich stoi młyn Plichów. Płd. część obszaru zajmuje las starosielski. Własn. więk. (hr. Romana Potockiego) ma roli or. 363, łąk i ogr. 155, past. 85, lasu 518 mr.; wł. mn. roli or. 605, łąk i ogr. 382, past. 64 mr. W r. 1880 było 121 dm., 721 mk. w gm.; 6 dm., 44

[s. 728]

mk. na obsz. dwor. (82 rz.-kat., 576 gr.-kat., 102 izr., 5 innych wyzn.; 636 Rus., 20 Pol., 107 Niem.). Par. rz.-kat. w Staremsiole, gr.-kat. w miejscu, dek. bobrecki. We wsi jest cerkiew p. w. św. Mikołaja i szkoła l-klas. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr koronnych. W lu­stracyi z lat 1661 i 1662 (Rkp. Ossol., Nr 2834, str. 75) czytamy: „Wś Wodniki i Plichno. Grunt pusty. Tej wsi i gruntu posesorem jest IMPan Gabryel Silnicki, łowczy ziemi lwowskiej, za przywilejem Jana Kazimierza danym w Warsza­wie d. 10 sierpnia 1660. Pokazał przytem jus communitatiyum IMPani Annie z Zakliczyna, małżonce swej, nadane za przywilejem Jana Ka­zimierza (Warszawa, 4 lutego 1662 r.). Ta wś z dawna na łanach zasiadła. Poddanych juxta lustrationem a. 1616 osiadłych w tej wsi było 23; teraz osiadłych, którzy na ćwierciach siedzą, jest 7. Czynszu płacić powinni złp. 122 gr. 9. Owsa przychodzi półmiarków 42, po gr. 15= 21 zł.; pszenicy półmiarków 21, po 1 zł. 15 gr. = 31 zł. 15 gr.; kapłonów 14, po go. 6 = 2 zł. 24 gr.; jajec za zł. 12 gr. 9. Robić powin­ni według dawnego zwyczaju; prząść z ćwierci 7 łokci powinni. Stróżę nocną koleją. Powóz do Lwowa za dzień. Zagrodników jest 3. Ci powin­ni robić 3 dni w lecie, a 2 w zimie. Dziesięciny pszczelnej dostało się pniów 3, po zł. 2 = 6 zł. Pop daje z roli czynszu na rok zł. 5; kapłonów 5, po gr. 6 = 1 zł.; kur prostych 5, po gr.3 = 15 gr. Młyn jest na Krynicy o jednem kole; czyni rocznie zł. 50. Ta wieś ma wybrańca tego, któ­ry w Stokach mieszka, daje na każdy rok pewną kwotę, to jest zł. 12. Temuż się przykładają z Lubczy i z Gajów na pachołka, a on już powi­nien pachołka ze wszystkim rynsztunkiem do obozu wyprawić. Karczma w tej wsi pusta zostawa. Summa prowentu facit 119 zł. 24 gr. Urodzaj folwarku wodnickiego: żyta kóp 100, pszenicy 30, jęczmienia 46, owsa 64, tatarki 70, grochu 20. Siana stogów 2 w sążni 3. Summa prowentu z folwarku 224 zł. 10 gr. Summa pro­wentu ze wsi Wodnik i Plichowa 343 zł. 29 gr. Na urzędnika idzie z tego 16 zł. 29 gr.“. Doku­mentem wydanym w Krakowie dnia 25 sierpnia 1595 r. zatwierdza Zygmunt III kontrakt dzier­żawny zawarty przez Andrzeja Bolek i żonę jego Annę z Piotrkowic z Stanisławem Rzeczyckim, pisarzem grodz, lwowskim, o dzierżawę wsi król. Wodnik i Plegowa (Arch. kr. we Lwowie, C., t. 394, str. 1518). Dnia 25 lut. 1600 r. ustanawia Zygmunt III przykomorek myta gliniańskiego przy karczmie w Wodnikach (1. c., t. 354, str. 3039). Dnia 18 grudnia 1620 r. daje Zy­gmunt III wieś Wodniki Adamowi Kalinowskie­mu (1. c., C., t. 374, str. 947). W Grodnie dnia 11 marca 1679 nadaje Jan III kasztelaństwu ka­mienieckim Gabryelowi i Annie Silnickim wsi Wodniki i Plichów (1. c., C., t. 439, str. 444). W Wysocku d. 8 paźdz. 1690 nadaje Jan III Stanisławowi Szczuce wieś W. dożywociem (1. c., C., t. 458, str. 2075). Dnia 20 lipca 1699 r. pozwala August II Antoniemu na Szczuczynie i Radzynie Szczuce, referendarzowi kor., na odstąpienie dożywocia na wsi W., w wojew. ruskiem, ziemi lwowskiej, Krzysztofowi Hundorf- fowi, pułk., i jego żonie Krystynie z Kurczów (1. c., C., t. 478, str. 1407). Według lustracyi z r. 1765 była wś w posiadaniu księcia Czarto­ryskiego, wojew. i generała ziem ruskich (przy lustr, nie wykazano przywileju), z prow. 3190 złp. 2 gr., z czego kwarta 759 złp. Wedle kon­traktu z r. 1776 nabyli tę wieś Stanisław i Iza­bela Lubomirscy za cenę 15440 złp. (ob. Cze- meryński, Dobra koronne, str. 169).