Szczepłoty

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. B. Chlebowskiego, t. 11, Warszawa 1890, s. 846-847.

Szczepłoty, wś, pow. jaworowski, 16 klm. na płn.-płn.-zach. od Jaworowa, 21 klm. od Krakowca (sąd pow.), 4 klm. od urz. poczt, w Hruszowie. Na płd.-wsch.-płd. leży Zawadów, na zach. Kłonice, na płn.-zach. Hruszów, na płn.-wsch. Niemirów (pow. Rawa Ruska). Płd. część wsi przepływa Zawadówka i przyjmuje tu pot. Smerdech, nadpływający z Nie-

[s.847]

mirowa. Zabudowania wiejskie leżą w dolinie Zawadówki. Na płn. niwy Stadniczyna (249 mt. wzn.). Część Wsi zwie się Monaster. Wł. więk. ma roli or. 65, łąk i ogr. 103, past. 3, lasu 459 mr.; wł. mn. roli or. 211, łąk i ogr. 150, past. 98, lasu 2 mr. W r. 1880 było 60 dm., 352 mk. w gm., 3 dm., 16 mk. na obsz. dwor. (343 gr.-kat., 12 rz.-kat,, 10 izr., 3 in. wyzn.; 343 Rusinów, 20 Polaków, 5 Niemców). Par. rz.-kat. w Niemirowie, gr.-kat. w Hruszowie. Niegdyś stał tu klasztor bazyliański, założony w r. 1626 przez Adama Lityńskiego. W akcie fundacyjnym oświadcza on „iż fundu­jąc monaster na czernce wyzn. religii greckiej, na gruncie swym dziedzicznym we wsi Hruszowie, na przysiółku rzeczonym Szczepłoty, gdzie się już począł fundować (cele dwie i ka­plica zbudowana) nad grobem przewielebnego świętobliwej pamięci ojca Ohrystofora Wałkowieckiego, protosingela wielk, patryarchy konstantynopolskiego, ten grunt jako jest znak uczyniony, na którym się budować ma­ją, cerkiew ma być założenia N. P. Maryi, grunt wiecznie zapisuje do tego monastyru, począwszy od dołu, nad którym się sadzi, ja­ko znak przekopem jest uczyniony, prosto przez pole poprzek aż do drugiego potoku, rze­czonego Głębokiego, to pole i łąki przytem do rzeki Hodwiszni, i wszystko póki 8taw zalał, i staw na którym młyn jest, i ten staw i młyn do tego monastyru wiecznymi czasy, daje na świaszczenników, żeby odprawa zawsze była wedle porządku cerkwi świętej wschodniej. Pierwszym ihumenem był tu Awramij († 1653 r.). Cerkiew zbudował ihumen Józef Wołk, urodzony w Drohomyślu († 1708 r.). Na soborze w Przemyślu w r. 1693 uchwalono, aby w Sz. założyć nowicyat. W r. 1774 założono w monasterskiej cerkwi bractwo św. Onufrego, a starszym był dziedzic Hruszowa Rozwadowski. Od r. 1772 utrzymywano tu szkołę retoryki. W r. 1788 zniesiono klasztor. W bibliotece klasztoru w Krechowie znajdu­je się pamiętnik szczepłockiego monastyru (Szematyzm prowincyi św. Spasytela czyna św. Wasylia Wełykoho w Hałycyi, Lwow, 1867, str. 193). Lu. Dz.