Sośnica

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 11, pod red. B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa 1890, s. 87-88.

Sośnica, mto pow. gub. czernihowskiej, na praw. brzegu rz. Ubiedzi, przy ujściu do niej rzki Wijunki, o 5 w. od ujścia Ubiedzi do Desny, pod 51° 32 płn. szer. a 50° 11 wschd. dług., odl. o 87 w. na wschód od Czernihowa, ma 775 dm. (4 murów.), 5179 mk. (23 katol., 9 rozkolników, 1173 żydów), 5 cerkwi (2 mu­rowane), 3 domy modlitwy żydowskie, szkołą pow. i paraf., szpital miejaki, 39 sklepów, 313 rzemieślników, wielu zwłaszcza szewców. Han­del nieznaczny, całkiem znajduje się w ręku żydów; 2 jarmarki. Do mta należy 513 dzies.; dochód miejski w 1869 r. wynosił 1668 rs. Południową część mta stanowi przedmieście zwane Wjuniszcze, położone w nizinie i pod­legle zalewom podczas rozlewów wiosennych. Do miasta przytyka słoboda Zahrebanie, ma­jąca 480 mk. Mieszkańcy zajmują się przeważnie rolnictwem, zwłaszcza zaś plantacyą tytuniu.

Sośnicki powiał, leży w środkowej części gu­berni i i podług obliczeń pułku Strielbickiego zajmuje 78 mil al. 377’42 w. kw. Powierzchnia powiatu przedstawia w ogóle równinę, w nie­których miejscach dochodzącą do 700 st. wys. Najwyższy punkt znajduje się w północnej części powiatu, na pograniczu z pow. nowogród-siewierskim, w okolicach wsi Awdiejewski. W południowej części powiatu, leżą­cej na lewym brzegu Desny, przeważa czarnoziem; tylko na wybrzeżach Desny i Ubie­dzi znajdują się miejscowości piaszczyste. W północnej części powiatu przeważa gleba piaszczysta i po części gliniasta, poprzerzynana rozległemi dolinami, posiadającemi czarnoziem. Cały powiat należy do dorzecza Desny (dopł. Dniepru), przerzynającej południową część pow. na przestrzeni 80 w. i żeglownej na całej tej długości. Z dopływów Desny ważniejsze: w części południowej Ubiedź i Sejm, w północnej zaś Snow z Irwańcem. W powiecie znajduje się 91 jezior, zajmują­cych w ogóle 495 dzies. i leżących przeważnie w dolinie Desny. Błota znajdują się w doli­nach Ubiedzi i Sejmu. Północna część powia­tu obfituje w lasy, które, wraz z zaroślami, zajmują do 32-3 % ogólnej przestrzeni. W1867 r. było w powiecie (bez Ś.) 103,941 mk., pra­wie wyłącznie Malorusinów, w tej liczbie: 20

[s. 88]

katol., 122 jedynowierców, 37 rozkolników, 2 protest, i 878 żydów. W 1859 r. było w powiecie 251 miejsc zamieszkałych, w tej liczbie 8 miasteczek (Aleksandrówka, Chołmy, Miena, Nowe Młyny, Ochromiejewicze, Pogorelice, Siniawka i Stolne), 50 siół, 1 słoboda, 51 wsi i 141 chutorów i innych drobnych osad. W 1870 r. było w powiecie; 16 cerkwi prawosł., 2 jedynowiercze, 1 monaster męzki i 3 domy modlitwy żydowskie. Mieszkańcy w południowej części powiatu zajmują się wyłącznie rolnictwem, w północnej zaś oprócz tego i przemysłem leśnym. Oprócz właściwego rolnictwa zajmują się plantacyą tytuniu (w 1866 r. znajdowało się 8484 plantacyj, obejmujących 3865 dzies., z których zebrano 308,802 pudów) oraz uprawą buraków (w części północnej powiatu, w okolicach cukrowni w Awdiejewce, Chołmach, Kariukowie, Makoszynie, Michajłówce, Naumówce, Ochromiejewieżach, Turcy i Żukli). Nadto powszechnie sieją konopie. Przemysł fabryczny, niezbyt rozwinięty, ogranicza się na przeróbce surowych płodów rolnictwa. Podług danych z 1870 r. było w powiecie 17 fabryk, zatrudniających 1482 robotników i produkujących za 163,545 rs., w tej liczbie 2 mydlarnie, 5 cukrowni, 5 gorzelni i 5 cegielni. Handel koncentruje się w S. i w miasteczkach. Nieznaczne jarmarki odprawiają się w Mieni (9 maja, 8 września i 6 grudnia), w Siniawce (w dzień św. Trójcy i 1 paździer.) i w Nowych Młynach (6 stycznia, 23 kwietnia, 29 czerwca i 8 września).

J. Krz.