Porzecze Lubieńskie

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. B. Chlebowskiego, t. 8, Warszawa 1887, s. 836.

Porzecze 1.) Gródeckie al. Wielkie, Lubień­skie, rus. Poriczie Welykie, wś, pow. gródecki,9 klm. na płn.-wschód od sądu pow. w Gród­ku, 4 klm. na zach. od Lubienia Wielkiego (urz. poczt, i tel.). Na zach. leżą Zawidowice, na płn.-zach. Czerlany, na płn.-wsch. i wschód Lubień Wielki, na płd. Porzecze Zadworne (pow. rudecki). Granicy płn.-wschód, dotyka staw lubieński, utworzony przez Wereszycę, granicą wschodnią płynie Wereszyca, która zabiera z całego obszaru wody, płynące małymi strugami. Na płn.-wschód, nad stawem lubieńskim, leży część wsi „Malowanka” albo „Porzecze Małe”, i karczma, na płd.-wschód re­szta zabudowań wiejskich, t. zw. P. Wielkie. Na płn.-zach. folw. Weismannówka al. Burtyniec. Płd. częśó obszaru zajmuje moczarzyste „Błonie”. Wzdłuż lew. brzegu stawu ciągną się znaczne torfowiska. Włas. więk. (Edward Zawidowski Weissmann) ma roli or. 57, łąki ogr. 98, pastw. 72; włas. mn. roli or. 343, łąk i ogr. 203, pastw. 181 mr. W r. 1880 było 74 dm., 385 mk. w gm., 3 dm., 28 mk. na obsz. dwor.; 16 rzym.-kat., 375 gr.-kat.,22 izrael.; 34 Polak., 379 Rusin. Par. rz.-kat. w Gródku, gr.-katol. w Porzeczu Grunt. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr kor., ststwa gródeckiego, w ziemi lwowskiej. W lu­stracyi z r. 1570 (Rkp, Ossol. No 2834, str. 249) czytamy: W tej wsi jest ludzi osiadłych na pewnych częściach udzielnej roli, bo nie mają pomiary, 15, każdy z nich płacił czyn­szu po gr. 13 den. 9, po jednemu kapłonie a gr. 2. Zagajników wszystkich jest 13, któ­rzy odkupując robotę dają w roku czterech z nich po 1 zł,, piąty miarę jednę, szósty gr. 40, siedm ich po gr. 6, ale ci robią, co im ka­żą. Z karczmy dają czynszu do roku w spółek i z kapłonami, których daje 4. Tamże jest Rybitwów 9, którzy mają jazy na rzece Wrzeszycy, dają od nich annuatim każdy z nich po 1 zł. i kłodzie owsa. Summa prowentu zł. 42 gr. 28 den. 9“. W lustr, z r. 1661 (ib., str. 231) czytamy: „Ta wieś zdawna zasiadła na łanach 5. Teraz pusto leżą te łany. Pod­danych teraz jest 8, którzy płacą czynszu po gr. 14 = zł. 3 gr. 22. Z tych, czterech sprzągając się na jeden pług robić powinni w jednym tygodniu dwa dni, w drugim dzień. Ro­bią drudzy cztery po dwa dni w tydzień pie­szo. Zagrodników w tej wsi jest 11. Czynszu dawać powinni po gr. 6. Robić powinni byli, gdy pole osiewali, po dwa dni w tydzień; te­raz tylko po jednym dniu w tydzień. Przed wojną dawali z półłanku po kapłonie jednym i pół gęsi,— teraz dla ubóstwa po wojnie nie dają Rybitwów bywało 5, teraz ich tylko 3; dają 4 zł 23 gr. Karczma, z której dawano zł. 40, teraz spustoszała, Summa prowentu z tej wsi facit 10 zł. 21 gr.“. Według lustr, z r 1765 (Czemeryński, Dobra koronne, str. 147) było prow. 2042 złp. 22 gr., z czego kwarta 510 złp. 20 gr.