Miropol

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 6, pod red. F. Sulimirskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa 1885, s. 496-497.

Miropol1.) M. Nowy i Stary, mko i wś cer­kiewna, na 2 górach, rozdzielonych rzką, wpa­dającą do Słuczy, pow. nowogradwołyński (da­wniej żytomierski), pod 50° 7′ szer. g., na płd. od m. powiat., o 13 1/2 w. od Połonnego, 10 od Czartoryi, 17 od Romanowa a 2 od przystanku dr. żel. kijowsko-brzeskiej M., w 4 okr. polic, gm. w miejscu, 250 dm., do 700 mk., przewa­żnie żydów; nadto w Nowym M. 485 włościan posiadających 487 dz. ziemi. Kościół kat. pa­raf, kl. 5 pod wez. ś. Antoniego Padewskiego, wzniesiony z muru w 1820 r. przez dziedziców Rostworowskich, konsekrowany w 1828 r. przez bisk. Podhorodowskiego. Par. kat. dek. zasławskiego liczy 2297 wiernych; kaplica na cmentarzu grzebalnym. Z zakładów przemy­słowych M. posiada: młyny na Słuczy ule­pszonej konstrukcyi i największe w okolicy, gorzelnię, niewielką fabrykę sukienną żydow­ską, wyrabiającą przeważnie koce, i fabrykę posadzek na małą skalę. M. w 1609 r. przy formowaniu ordynacyi ostrogskiej wszedł w skład

[s. 497]

takowe] i pozostawał aż do 1753 r., w którym na mocy tranzakoyi kolbuszowskiej darowany został przez ostatniego ordynata Janusza Aleksandra ks. Sanguszkę Lubomirskira. W 1778 r. dziedzicem był Kajetan Miączyński, wojewodzie podlaski, poseł czernihowski, który celem polepszenia stanu mieszczan wyjednał u Stanisława Augusta przywilej t. r. ustanawiający targi co piątek i 12 jarmarków do roku. Od Miączyńskich M. przeszedł do Dzieduszyckich, następnie do Rostworowskich, od nich, drogą wiana, dostał się Maryanowi Czapskiemu, autorowi „Historyi konia” i do dziś dnia pozostaje w rodzinie Czapskich. Maryan Czapski wybudował pałacyk w stylu włoskim, otoczony prześlicznym parkiem, przypierającym do samej rzeki, zaprowadził wzorową pasiekę, z przeszło 2000 uli systemu Dzierżona, oraz jednę z lepszych w kraju stajni, z końmi rasy arabskiej i angielskiej, pomiędzy któremi znajdował się do 1864 r. ogier czystej rasy polskiej, dziś zupełnie zaginionej. Stajnia ta dziś już nie istnieje. Do dóbr miropolskich należą wsie: Chnurycz, Bułdyczew, Klipy i Kamionka Mir opolska, mające przestrzeni 7044 dz. ziemi dwora. Ob. Arch. J. Z. E., cz. III, t. 2, 776; cz. V, t. I, 287, 430, 431; cz. VI, t. 1; dodatki 325, 330,437. 2.) M., wś, pow. czerkaski, par. prawosł. Zawadówka (o 4 w.), 326 mk.; należy do dóbr Międzyrzecze, Parczewskich.

J. Krz.