Kamienobród

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. B. Chlebowskiego, t. 3, Warszawa 1882, s. 773.

Kamienobród (po rusku Kamenobrid albo Kaminobród), wieś w pow. gródeckim, 7 kil. na płn. od sądu powiatowego w Gródku. Na płn. leży Dobrostan, na wschód Wielkopole i Czuniów, na płd. Drozdowice, na zachód Rzeczyczany. Wzdłuż granicy płd. wsch. płynie Wereszyca od płn. wsch. na płd. zach., we wsi łą­czy się z potokiem płynącym od płn. zach. na płd. wschód i tworzącym na płn. wsch. staw białogórski; płd. wsch. kończyna wsi przypie­ra do stawu drozdowickiego, to jest płn. czę­ści stawa gródeckiego. Nad Wereszycą, jej do­pływem i stawem drozdowickim leży podmo­kła nizina (279 m.). Żach. część obszaru wzno­si się trochę wyżej, do 289 m. na płd. a do 303 na płn. W stronie płn. zach. leży też osada niemiecka Weissenberg, należącą do Kamienobrodu. Zabudowania K. leżą w dolinie dopły­wu Wereszycy. Przez wieś idzie kolej Karola Ludwika. Wchodzi ona tu z Drozdowie od płd., idzie na płn., skręca na płn. wschód a po­tem na wschód i wchodzi do Czuniowa. W K. jest stacya kolejowa o 27 kil. ode Lwowa, mię­dzy Gródkiem a Mszaną. Własność większa (Kaliksta księcia Ponińskiego) ma roli ornej łąk i ogr. 63, pastw. 92; własn. mniejsza roli ornej 1352, łąk i ogr. 204, pastw. 169 mr. Wedle spisu z r. 1880 było w Kamienobrodzie 606 mk. w gminie a 31 na obsz. dwor., zaś 380 w Weissenbergu. Przeważna część mieszkań­ców jest obrządku grecko-kat. Par. gr. kat. w Dobrostanach, rzym. kat. w Weissenbergu. We wsi jest cerkiew. Wieś K. należała daw­niej do dóbr koronnych i pozostawała wraz z Czuniowem jako dzierżawa w posiadaniu Izabelii z Humnickich Małachowskiej, kanclerzowej w. kor., za przywilejem z 14 października 1757 r. Prowent z Kamienobrodu wynosił 3767 złp. 5 gr., zaś z Czuniowa 558 złp. Obie wsie zajęto r. 1785, przydzielono do Gródka i sprzedano r. 1832. Nabyła je wraz z innemi wsiami (Drozdowice, Dobrostan, Wola dobrostańska, osady Burgthal i Weissenberg) Hele­na ks. Ponińska za 170.115 zł. m. k. W roku 1456 był tu tenutaryuszem Piotr Dzik de Wyewecz (ob. Akta arcybisk. lwow. Bibl. Ossolińs. t. III, 1863, str. 9). Kaź. Jagiellończyk pozwala Grzegorzowi z Sanoka, arcyb. lwows., wykupić wsie Kamienobród, Czuniów i Zurzyce z rąk tych, którzy je od króla w zastawie trzymali (ob. Akta grodz, i ziem. t. II, str. 154). Lu. Dz.