Jurewicze

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, pod red. F. Sulimirskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa1882, s. 630-631.

Jurewicze1.), miasteczko w dawnem wo­jewództwie mińskiem, dziś rządowe, w zach. stronie pow. rzeczyckiego, niedaleko rz. Prypeci z lewej strony, przy 1 małym trakcie wiodącym z Łojowa, Brahina, Chojnik do Mozyrza, w malowniczej miejscowości położone. Jezuici litewscy mieli tu swoją misyą od roku 1726 i zbudowali wspaniałą świątynię. Po je­zuitach byli tu bernardyni, później kapucyni. Parafia katolicka przetrwała w Jurewiczach do r. 1866 (należała do dekanatu mozyrsko-rzeczyckiego i miała kaplicę w Hliniszczu), wte­dy bowiem kościół został zamieniony na cer­kiew. Miasteczko ma około 140 domów, 900 mieszk.; mieści się tu biuro II okr, polic; jest szkółka wiejska. Gmina się składa z 18 sta­rostw wiejskich, 43 wsi i liczy 2335 włościan płci męzkiej. Jurewicze są prawdziwą malow­niczą oazą śród głuchych topielisk polesia rzeczyckiego. Posiadają przywileje króla Sta­nisława Augusta z r. 1778. Historyk jezuitów Rostowski nie wspomina o tem miejscu chociaż miało ono ważne znaczenie dla Polesia pod względem misyi tego zakonu. Dobra J. w powiecie rzeczyckim, niegdyś Oskierków, od roku 1875 kupca Bakunienki, mają obszaru przeszło 3440 mr. 2.) J., niewielka wieś poleska z za­rządem gminnym i folwark w pow. ihumeńskim, o 19 w. na północ od miasta Ihumenia, przy małym trakcie pocztowym berezyńskim położone. W Encykl. Orgelbr. błędnie pomie­szane z Barbarowem. Miejsce to w wieku XV należało do możnej rodziny Kieżgajłłów i wchodziło w skład wielkich dóbr Baksztami zwanych. Stanisław Kieżgajłło stolnik litewski wraz z innemi dobrami oddał J. w r. 1447 na włas­ność biskupom wileńskim. Po roku 1795 cesarzowa Katarzyna II, udzielając donatywy swym jenerałom, darowała J. z kilku innemi folwarkami Szewiczowi, które do dziś dnia są własnością tej rossyjskiej rodziny. Gmina jurewicka składa się z 7 starostw, 42 niewielkich

[s. 631]

wiosek i ma 1960 włościan płci męzkiej. Jest tu cerkiew parafialna, szkółka wiejska i stacya pocztowa; wieś ma osad 10. W tym obrębie dziedzictwo Szewiczów ma obszaru około 30000 mr. w glebie piaszczystej. Por. Czerwony dwór. 3.) J., folw. w pow. ihumeńskim, na północ od miasta Ihumenia o wiorst 18, przy drodze wiodącej do Berezyny położo­ny, niegdyś biskupów wileńskich, teraz włas­ność urzędnika Szewicza, należy do klucza iwa-nowskiego (ob. Czerwony dwór), grunt lekki, miejscowość poleska, okrąg policyjny berezyński. 4.) J., wś, pow. połooki, z zarządem gminy liczącej 1137 dusz. 5.) J., ob. Jurowicze.