Dubinki

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 2, pod red. F. Sulimirskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa 1881, s. 191.

Dubinki, 1.) mko w pow. wileńskim, nale­ży do 3 urzędu (stanu) polic, a 4 sądu pokoju święciańskiego (IV) okręgu, o 43 w. na płn. od Wilna, na płn. brzegu jeziora Oswje albo Dubinka, pod 54° 3′ szer. geogr. i 43° 7′ dług. wschód.; posiada nowy paraf. kośc. katol. św. Jerzego i kaplicę na cmentarzu. Paraf, katol. 4 klasy dek. giedrojckiego liczy 6989 wier­nych. Miasteczko miało 1866 r. 26 dm., 363 mk., w tern 241 kat., 102 izr., 20 prawosł. Gorzelnia. Dziś D. mają 171 mk. (119 męż., 52 kob.?) i są własnością Benedykta Tyszkie­wicza. D. nim przeszły w posiadanie Radziwiłłów, piszących się książętami na Birżach i Dubinkach, stanowiły własność w. ks. litewskich. Witold fundował w nich paraf, kościół katol. W 1451 Paweł Korejwa dodat do nie­go altaryą, odnowioną i uposażoną w 1542 przez Pawła Szymkiewicza Giedrojcia. Miko­łaj Radziwiłł Rudy przerobił go na zbór kal­wiński; a Janusz Radziwiłł kaszt, wileński w miejscu poprzedniego drewnianego, wzniósł murowany kościół wyznania helweckiego, któ­ry przetrwał do 1704 r. W 1642 r. ducho­wieństwo katolickie wytoczyło Radziwiłłom proces o kościół z jego funduszami. Na mocy wyroku trybunalskiego z r. 1672 Karolina Radziwiłłówna, księżna Nejburth, wzniosła swym kosztem w 1678 z drzewa do dziś ist­niejący kościół katolicki a proboszcz pobierał % od 6000 złp. opartych na D. W zamku któ­rego dziś sterczą zwaliska (Album N. Ordy) mieszkała czas jakiś upoetyzowana Barbara z Radziwiłłów Gastoldowa, nim jej potajemny ślub z Zygmuntem Augustem nie został ogło­szony. Do par. D. należała filia Bijuciszki, przerobiona 1864 r. na cerkiew prawosławną. Okrąg wiejski D. w gm. Giedrojciach, liczy w obrębie swym: Dubinki; wsie: Raznotołka, Ciuniszki, Moraliszki, Michaliszki, Turliszki, Łobaciszki, Łownikańce, Kierule, Purwiniszki, Dejlidziszki, Pilwiszki, Saraliszki, Jurkiszki, Pilwiszki, Kieryszki. Szauksztaliszki, Kurzyszki, Orliszki; zaścianki: Gierajcie, Rurokolnia, Szlakieja, Hrynkiszki, Borkuśzki, Troki, Oraliszki, Czystobora, Dzierwieniszki, Kikaje, Żerdbiele, Szarkliszki, Jankuniszki, Bolena. 2.) D., wieś włość, nad rz. Janką, pow. dzisnieński, o 78 w. od Dzisny, 2 okr. adm., przy b. drodze pocztowej z m. Głębokiego do m. Dyneburga, 5 dm., 59 mieszk. (1866 r.). 3.) D., folw. pryw. nad rz. Dźwiną zachodnią, pow. dziśnieński, o 28 w. od m. Dzisny, 3 okr. adm., przy byłej drodze z Dzisny do Drui, 1 dm., 17 mieszk. wyznania rz. katol. (1866).

4.) D., mała wieś, pow. bracławski, par. Niemirów; należy do hr. Maryi z Potockich Strogonowej, r. 1868 miała 53 dm., ob. Jarańsk.

5.) D., ob. Dębinki.