Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, pod red. F. Sulimirskiego, B. Chlebowskiego, W. Walewskiego, Warszawa 1880, s. 139-140.
Beresteczko, mko, pow. dubieński, daw. woj. wołyńskie pow. łucki, w części zachodniej powiatu dubieńskiego, nad Styrem, niedaleko granicy Galicyi. Starożytna dziedzina ks. Prońskich, z których Aleksander, starosta
[s. 140]
łucki, w końcu XVI w. sprowadził aryanów, przez co B. stało się głównem ich siedliskiem. Około 1644 r. mieszkał tu jako intendent zborów, uczony Jędrzej Wiszowaty. Pod B. na prawym brzegu Styru otrzymał w 1651 r. świetne zwycięztwo Jan Kazimierz nad Chmielnickim, sprzymierzonym z Tatarami. Po lewej stronie rzeki pokazują mogiłę Prońskich i kopiec zwany Marucha, przy którym Jan Kazimierz przed bitwą słuchał mszy św. Piękny kościół i klasztor zajmowany był przez trynitarzy, którzy tu szkoły utrzymywali, 1773 wyniesione do rzędu podwydziałowych. Na wyspie sformowanej przez Styr miał być zamek, założony przez ks. Symeona Prońskiego, wojewodę kijowskiego. Przechodząc z rąk do rąk B. należało 1765 do Zamojskich, 1795 do Platerów. Pod B. Dwernicki przechodził wpław rzekę. Jarmarki niegdyś słynne; 2853 mk. Ma cerkiew prawosł., tartak, kilka garbarń, aptekę; mieszczanie katolicy szewctwem głównie się trudnią. Przy końcu zeszłego stulecia całe miasto oprócz 5 mk. wymarło od dżumy. Pod B. dotąd kurhany zadźumionych; B. należy dziś do Witosławskiego. Paraf, kościół katol. ś. Jana Chrzc, z muru wzniesiony 1711 a fundowany przez Jana Kazimierza na pamiątkę zwycięstwa, bardzo piękny, z relikwiami ś. Walentego. Parafia katol. dek. dubieńskiego: dusz 942; kaplice w Werbeniu, Peremylu i Lipie; dawniej i w Haliczanach. Widok B. pomieszczony w„Albumie” Ordy.
F. S.
Zostaw odpowiedź
Chcesz przyłączyć się do dyskusji?Nie krępuj się!