Pod koniec lipca wszczęto dochodzenie w sprawie śmierci jednego z ojców litewskiej niepodległości, Jonasa Basanavičiusa. Dotychczasowy powód jego zgonu został podważony przez sześciu Litwinów z Mariampola, którzy złożyli wniosek w Prokuraturze Generalnej Litwy o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Według nich nie zmarł on, jak się oficjalnie podaje, w szpitalu wileńskim 16 lutego 1927 roku z powodu zapalenia płuc, lecz został zastrzelony przez polskiego szpiega. Wnioskodawcy napisali, iż są głęboko poruszeni tą wiadomością i domagają się prawdy oraz publicznego osądzenia tego wydarzenia.

Jak pisze Robert Mickiewicz i Wojciech Lorenz w artykule “Oskarżają Polskę o mord”, Litwini z Mariampola swoje oskarżenia opierają na informacjach zawartych w książce “Przeklęci i namaszczeni” autorstwa Vytautasa Petkevičiusa, który podaje, że Basanavičiusa zamordował Polak. Warto dodać, iż autor ten w latach powojennych był członkiem oddziału NKWD, gdzie zwalczał litewską niepodległościową partyzantkę. Posiada opinię kontrowersyjnego pisarza i polityka, który w swoich publikacjach wielokrotnie krytykował litewskie elity.

Chociaż powody wszczęcia postępowania wydają się absurdalne, zgodnie z prawem każde doniesienie musi być zbadane, więc i z tym nie mogło być inaczej. Prokuratura rozpoczęła dochodzenie.

Historycy nie mają wątpliwości, iż okoliczności śmierci Basanavičiusa są powszechnie znane i udokumentowane. Prof. Marek Kornat uznał sprawę za próbę zaszkodzenia wzajemnym relacjom. Litewski komentator polityczny tygodnika “Veidas” Audrius Bačiulis jest również zdziwiony i zaniepokojony tą sytuacją. Według niego należałoby zainteresować się wzniecaniem nienawiści do Polaków przez oskarżających.

Stosunki polsko-litewskie w latach 20. XX wieku były bardzo trudne. W interesie Polski leżał sojusz z tym sąsiadem, jednak Litwini byli mu niechętni. Domagali się zwrotu Wileńszczyzny jako warunku wstępnego nawiązania stosunków dyplomatycznych, natomiast od 1927 roku, kiedy na drodze zamachu stanu rządy objął premier Augustinas Voldemaras, Litwa pozostawała w stanie wojny z Polską.

Ostatnie wydarzenia, jak choćby sprawa polskich nazw na terenie Litwy, polskich szkół czy odzyskiwania ziemi nie służą porozumieniu polsko-litewskiemu. Głośna też w tym miesiącu była kwestia odmowy nadania polskiej szkole patronatu Tadeusza Kościuszki. Nie ukrywano, iż jest to decyzja polityczna. W tym kontekście ciekawa i znacząca wydaje się planowana na koniec sierpnia wizyta w Polsce prezydent Litwy Dalii Grybauskaite.

Opracowanie:Kresy.pl

Źródło: Rzeczpospolita

http://www.rp.pl/artykul/2,341288_Oskarzaja_Polske_o_mord_.html

0 odpowiedzi

Zostaw odpowiedź

Chcesz przyłączyć się do dyskusji?
Nie krępuj się!

Leave a Reply